Birtingur NK verður leigður til Samherja í tvo mánuði.  Mynd svn .is Smári Geirsson 

Birtingur NK, sem Síldarvinnslan keypti nýverið af Skinney-Þinganesi, hefur verið leigður til Samherja hf. og er leigutíminn tveir mánuðir.

Með kaupunum á Birtingi var ekki ætlunin að fjölga skipum innan Síldarvinnslusamstæðunnar heldur var ráðgert að selja skip í hans stað.

Nú er hafinn undirbúningur að sölu togskipsins Jóhönnu Gísladóttur GK.

100 tonn í fyrstu veiðiferð

Birtingur hélt í sína fyrstu veiðiferð frá Neskaupstað sl. föstudag og kom til löndunar á mánudag. Afli skipsins var 100 tonn, nánast alfarið þorskur.

Egill Guðni Guðnason skipstjóri segir að vel hafi gengið að veiða.

„Það var hörkuveiði á Héraðsflóanum en þar fékkst mjög góður þorskur.

Skipið hefur verið ónotað um hríð og þá þarf alltaf að sinna ýmsum verkefnum til að fá vélar og tæki til að snúast eðlilega.

Það var því mikið að gera hjá vélstjórunum í túrnum eins og gert hafði verið ráð fyrir.

Við héldum til veiða á ný á þriðjudag og nú er verið að veiðum á Glettinganesflakinu,” segir Egill Guðni. 

2677 Jóhanna Gisladóttir Gk 357 á veiðum á Austfjarðamiðum fyrir skömmu  mynd þorgeir Baldursson 2024

Íbúafundur í Grímsey kallar eftir aðstoð bæjaryfirvalda við að fá áformaðri tímasetningu á slippferð Grímseyjarferjunnar á komandi vori.

Stefnt er að því að ferjan fari í slipp í apríl 2025, að því er fram kemur í fundargerð hverfisráðs frá íbúafundi í byrjun október. Bent er á að það sé afleit tímasetning, bæði hvað varðar sjávarútveg og sérstaklega slæmt fyrir ferðaþjónustu í eynni. „Óskað er eftir aðstoð við að tímasetningunni verði breytt og að ferjan fari frekar í slipp í desember eða janúar í framtíðinni,“ segir í fundargerðinni. Þá er einnig bent á að ferðamönnum sem heimsækja eyjuna utan við sumartíman hafi fjölgað töluvert og því óskað eftir því að ferjan stoppi lengur í eynni ef ferðamenn eru um borð, þ.e. til kl. 15, þar sem tveir tímar séu ekki nægur tími því ferjan komi oft ekki fyrr en um 12:30 vegna veðurs og/eða sjólags.

2691 Sæfari á leið til Dalvikur frá Grimsey mynd þorgeir Baldursson 2024

Sólbergið náð töluverðum þorski

                    Sólberg ÓF-1 hefur landað mestum þorski og mestri ýsu á fyrstu þrem vikum októbermánaðar. mbl.is/Þorgeir Baldursson 

Veiði ís­lenskra skipa hef­ur verið ágæt á fyrstu þrem vik­um októ­ber­mánaðar og lönduðu þau 12.552 tonn af kvóta­bundn­um þorski á tíma­bil­inu 1. til 20. októ­ber. Á sama tíma­bili var landað 5.155 tonn­um af ýsu og 1.508 tonn­um af ufsa.

Hinn afla­sæli tog­ari Sól­berg ÓF-1 er áber­andi afla­mest­ur í þorski á fyrstu þrem vik­um októ­ber með 774 tonn, en á eft­ir fylg­ir Björg EA-7 með 491 tonn og svo Kald­bak­ur EA-1 með 484 tonn.

Sól­bergið er einnig afla­mesta skipið í ýsu og hef­ur á fyrr­nefndu tíma­bili borið tæp 530 tonn af ýsu að landi. Það er langt­um meira en skipið sem landað hef­ur næst mestri ýsu, en það er Vigri RE-71 sem landaði tæp­lega 184 tonn­um. Kald­bak­ur landaði þriðju mestu ýs­unni eða 148 tonn­um.

Vigri landaði þó mest­um ufsa á tíma­bil­inu og nam afl­inn­rúm­lega 312 tonn­um. Á eft­ir fylg­ir Hrafn Svein­bjarn­ar­son GK-255 með 265 tonn og svo Sturla GK-12 með 89 tonn.

Sam­kvæmt afla­stöðulista Fiski­stofu hef­ur flot­inn landað 27.844 tonn­um af þorski frá upp­hafi nýs fisk­veiðiárs 1. sept­em­ber og er þá tæp­lega 143 þúsund tonn af ónýtt­um þorskkvóta eft­ir eða 83,6% kvót­ans.

Á sama tíma hef­ur verið landað 10.611 tonn­um af ýsu og er það um einn sjötti af 62 þúsund tonna ýsu­kvóta. Heil 62.776 tonn af ufsa­kvóta er ónýtt­ur en heild­arafli í teg­und­inni frá fisk­veiðiára­mót­um nem­ur 3.650 tonn­um.

heimild mbl.is

2982 Vilhelm Þorsteinsson EA11 á siglingu á Eyjafirði i vikunni mynd þorgeir Baldursson              Fallegt sjónarhorn uppsjávarveiðiskip við bryggju og máninn sendir fallegt bros til ykkar mynd þorgeir 2024

Birkir Hreinsson og Guðmundur Þ. Jónsson, skipstjórar á uppsjávarskipi Samherja, Vilhelm Þorsteinssyni EA 11, sem báðir eru með áratuga reynslu af uppsjávarveiðum, segja ekki hægt að horfa framhjá því að hvalir éti óhemju mikið magn af loðnu. Það bitni vitaskuld á stærð loðnustofnsins.

Loðnan er næst mikilvægasta fiskitegundin sem Ísland flytur út á eftir þorski en Hafrannsóknarstofnun leggur til að engar loðnuveiðar verði leyfðar fiskveiðiárið 2024 til 2025. Stofnunin mun reyndar endurskoða ráðgjöfina þegar niðurstöður mælinga á stærð veiðistofnsins liggja fyrir í janúar.

Miklir fjárhagslegir hagsmunir eru í húfi fyrir þjóðarbúið; Landsbankinn benti á í vikunni að hófleg eða meðalstór loðnuvertíð geti aukið hagvöxt á næsta ári um hálft til eitt prósentustig og þeir Guðmundur og Birkir binda vonir við að mælingar á stofninum í janúar verði jákvæðari og veiðar leyfðar í kjölfarið.

Mælingar í haust sýndu að stofninn er nálægt þeirri stærð sem þurfi til að Hafrannsóknarstofnun gæti gefið grænt ljós á upphafskvóta, segir í umfjöllun um málið á vef Samherja.

Loðnuát hvala hefur á áhrif stofninn

„Þetta er náttúrulega ekki góð staða. Áður hafði verið sagt að umhverfisáhrif væru um margt jákvæðari. Við getum hins vegar ekki horft fram hjá því að hvalir éta óhemju mikið magn af loðnu, sem auðvitað bitnar á stærð loðnustofnsins, það segir sig nokk sjálft. Alþingi ákvað hins vegar að friða hvali að mestu, þannig að stofnanirnar fá að stækka og dafna í friði og við sjáum afleiðingarnar. Það má hins vegar varla tala upphátt um að heimila nauðsynlegar hvalveiðar, þá verður allt vitlaust í ákveðnum hópum í þjóðfélaginu. Ég held að allir skipstjórar séu á sama máli, hvölum hefur fjölgað gríðarlega og eru síður en svo í útrýmingarhættu. Vissulega er fæðukeðjan í hafinu flókin, mér skilst að langreyður geti étið um eitt tonn af loðnu á sólarhring og hnúfubakur hálft tonn,“ segir Guðmundur Þ. Jónsson á vef Samherja.

Tugir hvala við skipin

„Hérna áður fyrr þóttu það tíðindi ef sást til hvala en staðan í dag er allt önnur,“ segir Birkir Hreinsson í greininni. „Ég taldi rúmlega tuttugu hvali á siglingu inn Eyjafjörðinn um daginn. Þegar skip eru að hífa inn troll eru oft á tíðum tugir hvala við veiðarfærin sem segir sína sögu. Loðnuveiðibann hefur ekki aðeins áhrif á útgerðirnar og sjómenn uppsjávarskipanna. Mörg byggðarlög reiða sig á loðnuna, ekki síst á austanverðu landinu og í Vestmannaeyjum. Við erum að tala um svo stórar tölur að þær hafa áhrif á hagvöxt alls þjóðarbúsins. Þess vegna verðum við að taka alvöru umræðu um hvalveiðar, stofnarnir hafa stækkað hratt á undanförnum árum og líklega aðrir farnir að láta undan,“ segir Birkir.

Skipstjórar sjá loðnutorfur

Hákon Þ. Guðmundsson útgerðarstjóri Samherja tekur í sama streng. Hann bindur vonir við að frekari mælingar síðar í vetur sýni að loðnustofninn sé nógu stór til að heimila veiðar.

„Sjávarútvegurinn hefur í gegnum tíðina talað fyrir því að efla hafrannsóknir. Allur togaraflotinn er mjög vel tækjum búinn. Skipstjórarnir sem ég er í sambandi við senda mér oft á tíðum myndir sem sýna glögglega hvar loðnutorfur eru, utan hefðbundinna leiðarlína rannsóknarskipa,“ segir hann.

„Skipstjórarnir sjá sem sagt töluvert af loðnu á öðrum svæðum en ‏þeim sem ekki falla undir fyrir fram ákveðnar leitarlínur hafrannsóknarskipanna. Loðnan er torfufiskur og það ‏getur verið okkur d‎‎ýrt að hitta ekki á að mæla torfurnar, sem gætu hugsanlega verið undirstöður vertíðar. Með þessu er ég ekki að kasta rýrð á rannsóknir, heldur að benda á að allur togaraflotinn er gríðarlega vel tækjum búinn og við eigum hiklaust að nýta okkur allar þær upplýsingar sem hægt er að safna saman,“ segir Hákon Þ. Guðmundsson.

                                             Hulda Björnsdóttir Gk 11 skömmu fyrir brottför til Islands mynd Armon 

Nýr ís­fisk­tog­ari Þor­bjarn­ar hf. í Grinda­vík, Hulda Björns­dótt­ir GK-11, er vænt­an­leg­ur til hafn­ar í byrj­un næstu viku, seg­ir Gunn­ar Tóm­as­son fram­kvæmda­stjóri Þor­bjarn­ar í sam­tali við Morg­un­blaðið.

Tog­ar­inn er 58 metra lang­ur og 13,6 metra breiður, smíðaður hjá Armon í Gijón á Spáni og fær nafn sitt frá Huldu Björns­dótt­ur, móðir Gunn­ars, sem stofnaði fyr­ir­tækið ásamt eig­in­manni sín­um Tóm­asi Þor­valds­syni. Þor­björn ger­ir þegar út tog­ara sem ber nafn hans, Tóm­as Þor­valds­son GK-10. Mun því brátt sinn tog­ar­inn hvor bera nafn þeirra hjóna.

Sér­lega spar­neytið skip

Gunn­ar seg­ir að við hönn­un skips­ins hafi verið lögð rík áhersla á að draga úr orku­notk­un.

„Hug­mynd­in er að vera með 2.380 KW hæg­genga aðal­vél, öfl­ug­an gír og niður­færslu niður í stóra skrúfu sem er 5 metr­ar í þver­mál. Bæði stærð og snún­ings­hraði skrúf­unn­ar verður minni en áður hef­ur þekkst í skip­um af sam­bæri­legri stærð. Skipið verður því sér­lega spar­neytið og kem­ur til með að vera í hópi spar­neytn­ustu skipa í þess­um flokki,“ út­skýr­ir Gunn­ar.

Hann seg­ir aðspurður að skipið verði gert út á ís­fisk­veiðar og geti þá dregið tvær botn­vörp­ur sam­tím­is.

„Skipið verður á bol­fisk­veiðum með megin­á­herslu á þorsk. En skipið sjálft er hannað þannig að auðvelt er að breyta því yfir í frysti­tog­ara. Skipið verður fyrst og fremst á fersk­fisk­veiðum,“ seg­ir Gunn­ar.

Hann seg­ist reikna með að skipið fari í fyrstu veiðiferðina fljót­lega eft­ir kom­una til lands­ins og 14 til 15 manns verða í áhöfn.

Línu­út­gerðin hætt­ir

Aðspurður seg­ir hann að fyr­ir­tækið ætli al­farið að hætta að gera út línu­skip.

„Við erum bún­ir að fækka línu­skip­um okk­ar og í raun og veru er búið að leggja þeim öll­um. Þegar mest lét gerðum við út fimm línu­skip, á síðasta ári var það komið niður í eitt. Nú er búið að leggja síðasta línu­skip­inu,“ seg­ir Gunn­ar að lok­um.