|
Við frystiklefann á Bryggjunni mynd Elias Bjarnasson 2015
Ísfélagið fagnar þreföldu afmæli á Þórshöfn á Langanesi þar sem félagið keypti allt hlutafé í Hraðfrystihúsi Þórshafnar 2006
sem auk þess að vera í útgerð rak bæði frystihús og loðnuverksmiðju á staðnum.
Í ár eru 30 ár síðan loðnuverksmiðjan var tekin í notkun. Ísfélagið er ein aðalstoðin í atvinnulífi Þórshafnar
og það sýnir velvilja íbúanna í garð félagsins að 175 manns mættu í afmælisveisluna sem haldin var á miðvikudaginn í síðustu viku.
Í allt eru 48 fastráðnir í frystihúsinu að jafnaði en sú tala fer hátt í að þrefaldast þegar verið er að vinna síld og makríl.
Í bræðslunni er 18 fastráðnir þannig að í allt eru þetta 66 starfsmenn sem skiptir miklu í plássi sem telur 380 íbúa.
Eyjafréttir ræddu við tvo af starfsmönnum Ísfélagsins sem báðir störfuðu hjá Hraðfrystihúsi Þórshafnar
og eiga áratuga starfsaldur að baki. Innfæddir Þórshafnabúar sem hafa unnið mest allan sinn starfsaldur hjá sama fyrirtækinu
þó eigendurnir hafi ekki verið þeir sömu allan tímann. Þeir eru sammála um að það hafi verið mikið lán fyrir Þórshöfn
að Ísfélagið tók yfir reksturinn sem hefur vaxið og dafnað á þessum tíu árum.Rafn Jónsson, rekstrarstjóri Ísfélagsins á Þórshöfn:
Fjöldinn sem mætti í afmælið sýnir að félagið nýtur velvildar
Rafn Jónsson, rekstrarstjóri Ísfélagsins fyrir norðan er fæddur og uppalinn á Þórshöfn og báðir foreldrar hans eru þaðan.
Hann er vélfræðingur og tók fyrstu skrefin á þeirri braut í Vestmannaeyjum.
Hefur hann yfirumsjón með rekstrinum á Þórshöfn.
„Ég kláraði Vélskólann 1980 en fyrstu tvö árin tók ég í Vestmannaeyjum.
Var í fyrsta árgangi skólans í Eyjum eftir gosið 1973. Við vorum fimm í skólanum og man ég m.a. eftir Grími Gíslasyni frá Eyjum.
Við vorum hluti af Stýrimannaskólanum í Vestmannaeyjum og skólastjóri var Friðrik Ásmundsson,“
segir Rafn en að námi loknu lá leiðin á æskustöðvarnar. „Ég byrjaði strax hjá Hraðfrystistöð Þórshafnar.
Fyrst í viðhaldi en fer svo á Stakfellið ÞH sem var sérfélag en gert út af Hraðfrystistöðinni.
Er þar til 1987 en held áfram að leysa af eftir að ég byrjaði í verksmiðjunni í október sama ár.“
Samherji keypti Hraðfrystihús Þórshafnar í kringum 2000 en árið 2003 kom upp ágreiningur milli þeirra og íbúanna um reksturinn.
„Það er svo í desember 2006 að Ísfélagið kaupir Hraðfrystistöðina með öllu. Þrátt fyrir þessar hræringar var ég alltaf á mínum stað.
Var verksmiðjustjóri og útgerðarstjóri á Júpíter ÞH sem Hraðfrystistöðin keypti.
Þegar Ísfélagið tók yfir reksturinn vildu þeir að ég héldi áfram sem rekstrarstjóri en Siggeir Stefánsson er yfir frystingunni.“
Samfara uppbyggingu í verksmiðju og uppsjávarvinnslu hafa bolfiskveiðar og vinnsla verið efld.
„Það nýjasta hjá okkur er línubáturinn Litlanes ÞH sem var keyptur á þessu ári í svokölluðu tólf metra kerfi.“
Þegar talið berst að mikilvægi Ísfélagsins fyrir Þórshöfn stendur ekki á svarinu.
„Ef Ísfélagið væri ekki hérna með sína starfsemi væri hér enginn staður.
Þegar slagurinn stóð við Samherja börðumst við fyrir því að fá Ísfélagið hingað.
Félag sem vildi halda áfram rekstri hér sem ég held að hafi verið báðum aðilum til góðs.
Félagið nýtur hér velvildar eins og sást á þeim fjölda sem mætti í afmælið í síðustu viku,“ sagði Rafn.
„Það nýtur velvildar og við gerum okkur grein fyrir því hvað sterkt það er.
Á þessum tíu árum hafa um 40 prósent af uppsjávarafla félagsins verið unnin hjá okkur.
Í bolfiski er líka verið að bæta í og erum við með stærsta lausfrysti í heimi að við best vitum.
Í frystihúsinu er unnið alla virka daga ársins en það sem vantar er meiri sjálfvirkni.
Þegar vertíð stendur sem hæst í uppsjávarfiski vantar okkur allt að 50 manns sem liggur ekki á lausu þegar við þurfum á að halda.
Þegar ekki er uppsjávarfiskur er reynt að bæta það upp með bolfiski.
Ég held að hægt sé að áætla að Ísfélagið hafi fjárfest hér fyrir tvo til þrjá milljarða og ekki allt búið enn.“
Rafn segir að það reyni á þetta þegar loðna er lítil eins og var á vertíðinni í ár. Þá er öll áherslan á hrognavinnslu í Eyjum.
„Því svaraði félagið með því að bæta við 1000 tonna bolfiskkvóta hjá okkur.
Stjórnendur gera sér grein fyrir því að þetta þarf að snúast.“ Þegar Rafn er spurður um fjarstýringu frá Eyjum
segir hann að þau á Þórshöfn séu merkilega sjálfstæð. „Við erum í sambandi við Eyþór útgerðarstjóra
þegar þarf að miðla afla á milli og Stefán framkvæmdastjóri fær að vita hvað við erum að gera.“
Um framtíðina segir Rafn að hann sé bara nokkuð bjartsýnn.
„Það breytir mynstrinu ef engin loðna verður á næsta ári en á móti kemur meiri síldarkvóti.
En við verðum að fara eftir því sem gerist í náttúrunni sem hoppar fram og til baka.
Ég vil til dæmis ekki trúa því að loðnan sé horfin. Hún hefur bara breytt um hegðun og heldur sig meira fyrir norðan,“
segir Rafn að endingu.
Kristinn Lárusson, vinnslustjóri í mjöl- og lýsisverksmiðju Ísfélagsins á Þórshöfn: Mikið lán fyrir samfélagið að fá Ísfélagið„
Afmælisveislan var mjög vel heppnuð og gaman hvað margir mættu,“ segir Kristinn Lárusson, vinnslutjóri í mjöl- og lýsisverksmiðju Ísfélagsins á Þórshöfn.
„Það komu 175 manns með krökkum og það voru unglingar í níunda og tíunda bekk Grunnskólans sem aðstoðuðu kvenfélagskonur
við að undirbúa veisluna, stilla upp í sal, bera fram og taka til á eftir,“ segir Kristinn sem er Langnesingur í húð og hár.
„Ég er fæddur og uppalinn hér í sveitinni og bý þar en ég er ekki með neinn búskap.
Hér lauk ég grunnskóla og byrjaði ungur að vinna hjá Hraðfrystistöðinni og má segja að ég hafi alist upp hjá fyrirtækinu.
Byrjaði 13 til 14 ára á sumrin, var í frystihúsinu en eftir 9. bekk, nú 10. bekkur, byrjaði ég svo sem fastur starfsmaður
og fór svo í bræðsluna þegar hún var tekin í notkun 1986. Tók þátt í byggingu hennar og það var 29. september 1986
sem við fengum fyrstu loðnuna.“ Kristinn segir að bræðslan hafi verið keypt notuð frá Noregi en núna er nánast ekkert eftir af henni.
„Það er búið að endurnýja hana frá grunni og ekkert eftir af þeim búnaði sem keyptur var fyrir 30 árum nema einn forsjóðari.
Og nú eru afköstin 1000 til 1100 tonn á sólarhring.“ Kristinn segir að það hafi verið frekar rólegt hjá þeim í verksmiðjunni
þetta árið og munaði mestu að þeir fengu nánast enga loðnu á vertíðinni. „Á makríl- og síldarvertíðinni erum við að bræða einu sinni til tvisvar í viku.
Þetta er slattabræðsla á afskurði og sem kemur fráflokkað frá vinnslunni.“ Þrátt fyrir að ekki sé stöðug bræðsla allt árið eru 18 menn í bræðslunni í fullu starfi.
„Við sinnum nánast öllu viðhaldi og höfum að mestu séð um þær breytingar sem gerðar hafa verið.
Fengið tvo til þrjá iðnaðar menn okkur til aðstoðar.“
Þórshöfn er hluti af Langanesbyggð og stærsti byggðarkjarninn með um 380 íbúa og í sveitinni í kring ásamt Bakkafirði eru um 120.
Svalbarðshreppur er svo nágrannasveitarfélag okkar til vesturs og þar búa um 100 manns þannig að í allt eru íbúarnir um 600 á svæðinu.
Það þarf því ekki mikið ímyndunarafl til að sjá mikilvægi Ísfélagsins fyrir byggðina.
„Starfsemi Ísfélagsins skiptir okkur öllu máli og það endurspeglast í því að 175 manns mættu í afmælisveisluna.
Það var mikið lán fyrir okkur að Ísfélagið keypti Hraðfrystistöðina. Það hefur staðið að mikilli uppbyggingu og þeir fara ekkert með steinsteypuna,“ segir Kristinn.
Hann segir starfsemi Ísfélagsins skipti líka miklu máli fyrir alla þjónustu á staðnum.
„Á stað eins og Þórshöfn berst ekkert um æðarnar ef ekkert hjarta er til að slá.
Þetta er allt mjög stórt á okkar mælikvarða og við höfðum alltaf trú á Ísfélaginu. Tel það hafa verið mikið lán fyrir samfélagið að Ísfélagið kom hér að rekstrinum fyrir 10 árum,
sagði Kristinn að endingu.
|
