Færslur: 2019 Desember30.12.2019 08:17Sterk verkefnastaða Slippsins
Umsvif Slippsins á Akureyri hafa vaxið mikið undanfarin misseri. Starfsmönnum hefur fjölgað í öllum deildum fyrirtækisins og þá sér í lagi tækni- og hönnunardeildinni. Í dag eru starfsmenn Slippsins um 180.Það er í mörg horn að líta hjá Slippnum Akureyri. Nýlega setti Slippurinn upp nýjan vinnslubúnað í Kaldbak EA, nýsmíði ísfiskstogara Samherja, og nú er einnig ný lokin uppsetning vinnslubúnaðar í Vestmannaey VE, fyrst af sjö nýsmíðum VARD skipasmíðastöðvarinnar fyrir íslenskar útgerðir. Ennfremur landaði fyrirtækið stóru verkefni fyrir norsku útgerðina Nergård Havfiske sem felst í hönnun, framleiðslu og uppsetningu á vinnsludekki í nýjum frystitogara fyrirtækisins í Noregi. Í fyrra lauk Slippurinn við smíði og uppsetningu á vinnslubúnað í Björgu EA og hefur sá búnaður reynst vel. Frá þeim tíma hefur Slippurinn haldið þróuninni áfram með Samherja og gert enn betur. Afraksturinn af þeirri vinnu lauk með uppsetningu á vinnslubúnaði í Kaldbak EA sem fór í sinn fyrsta prufutúr um miðjan september. Meðal búnaðar sem settur var upp í Kaldbak eru tveir blóðgunarsniglar og þrír kælisniglar. Um borð er einnig flokkari frá Marel sem vigtar og flokkar eftir stærð og tegund. Búnaðurinn býður upp á vigtun fisks í réttar skammtastærðir. Þaðan fer fiskurinn í blóðgunarsnigla og því næst kælisnigla, karað er uppi á vinnsludekki áður en fiskurinn fer í lyftukerfi niður í lest. Meiri stýring á blóðgun og kælingu „Skömmtunarkerfið í Kaldbak reyndist okkur áskorun og þá sérstaklega forritun stýringa og stjórnun búnaðar. Við erum sátt við afraksturinn, búnaðurinn virkar vel og er áreiðanlegur. Með þessari hönnun næst meiri stýring í vinnsluferlinu. Það er hægt að stýra nákvæmlega blóðgunar- og kælitíma hvers fisks. Í sniglunum, bæði blóðgunarsniglum og kælisniglum, vita menn nákvæmlega hvenær fiskurinn fer ofan í og hvenær hann kemur úr þeim. Með nákvæmri stjórnun er hver einasti fiskur meðhöndlaður með sama hætti,“ segir Ólafur Ormsson, verkefnastjóri hjá Slippnum. Ólafur segir þetta allt snúast um það að ná fram enn meiri gæðum en þó ekki með þeim hætti að það minnki afköst búnaðarins. Ólafur segir að smíði og uppsetning á vinnslubúnaði í einu skipi af þessari stærð sé krefjandi verk og er Slippurinn mjög vel í stakk búinn að takast á við það. Slippurinn hefur hafið smíði á samskonar búnaði fyrir Björgúlf EA og mun hefja uppsetningu þar á næsta ári. „Ég tel okkur vera búin að hanna mjög gott vinnsludekk í Kaldbak þar sem þetta tvennt fer saman. Ég hef ekki trú á því að miklar breytingar verði frá fyrirkomulaginu í Kaldbaki yfir í Björgúlf. Kaldbakur er nú búinn að fara í sína fyrstu veiðiferðir og þótt alltaf megi búast við einhverjum hnökrum í tengslum við nýjan búnað þá hafa þeir reynst afar fáir og lofar kerfið í heild góðu. Við höfum einungis verið að vinna að betrumbótum samhliða löndun úr skipinu, sem gefur til kynna að litlu þarf að breyta," segir Ólafur. Samtímis setur Slippurinn vinnslubúnað í þrjú af skipunum sjö frá norsku skipasmíðastöðinni VARD, 29 metra löngum ísfiskstogurum sem smíðaðir eru fyrir Berg-Huginn og Útgerðarfélag Akureyringa. Þetta eru skipin Vestmannaey VE, Bergey VE og Harðbakur EA. Vestmannaey kom til landsins í lok ágúst, uppsetningu vinnslubúnaðar er nú lokið og skipið er núna í sinni fyrstu veiðiferð. Bergey kom í byrjun október og Harðbakur kemur síðastur. „Núna er hafin vinna við Bergey og svo loks í Harðbak. Þetta eru verkefni sem verða í einni samfellu hjá okkur fram að áramótum. Vestmannaey og Bergey verða með sama fyrirkomulag en það verður með öðrum hætti í Harðbak. Skipin stunda mismunandi veiðiskap þar sem Harðbakurinn sækir miðin hér fyrir norðan en Vestmannaey og Bergey verða við veiðar í námunda við Vestmannaeyjar," segir Ólafur.
Stærsti samningur í sögu Slippsins Meðan öllu þessu vindur fram er Slippurinn Akureyri með mannskap í Brattvåg í Noregi við uppsetningu á vinnsludekki eftir eigin hönnun og framleiðslu í nýjan frystitogara norsku útgerðarinnar Nergård Havfiske. Samningurinn er sá stærsti í sögu Slippsins. Skipið, sem smíðað er hjá skipasmíðastöð VARD í Brattvåg er 80 metrar að lengd og 17 metrar að breidd og mun vinnsludekkið vera með vinnslulínu fyrir bæði bolfisk og rækju. Áætlað er að það verði tilbúið til veiða í febrúar á næsta ári. Samningurinn hljóðar upp á 700-800 milljónir króna. Verkinu mun ljúka um áramótin. „Í þessu skipi útvegum við allan búnað að frystum undanskyldum, þ.e.a.s. búnað á vinnsludekki, stjórnkerfi , lyftubúnað og búnað í lestum. Okkar búnaður er framleiddur hér á Akureyri og annan búnað kaupum við af öðrum alþjóðlegum framleiðendum. Í þessu verki vinnum við meðal annars með Marel, Baader og öðrum norrænum fyrirtækjum. Við bjóðum upp á heildarlausn þannig að við setjum inn í okkar hönnun þann búnað sem hentar best því fyrirkomulagi sem við erum að vinna með hverju sinni. Ánægja hefur verið hjá okkar viðskiptavinum með þetta fyrirkomulag,“ segir Ólafur. Umsvif Slippsins á Akureyri hafa vaxið mikið undanfarin misseri. Starfsmönnum hefur fjölgað í öllum deildum fyrirtækisins og þá sér í lagi tækni- og hönnunardeildinni. Í dag eru starfsmenn Slippsins um 180. Fyrirtækið hefur þurft að ráða til sín erlent vinnuafl þegar álagið hefur verið hvað mest. Ólafur segir að með slíkum lausnum sé fyrirtækið hæfara til að mæta sveiflum í verkefnastöðu en leggi þó áherslu sem fyrr á að viðhalda þeirri gríðarlegu þekkingu og reynslu sem fastir starfsmenn fyrirtækisins búi yfir. Greinin birtist upphaflega í Timariti Fiskifrétta 2019. Skrifað af Þorgeir 28.12.2019 21:56Norskur bátur sekkur við HonningsvågSnemma i morgun sendi norski Linu og Netabáturinn Fay M-27-AV út neyðarkall og sagði bátinn vera að sökkva skammt norðan við Honningsvåg i norður Noregi þyrla og Varðskipið Hardstad voru þegar send á staðinn og tókst áhöfn hennar að hifa alla 12 skipverjana um borð og flytja þá til Honningvåg báturinn er rétt rúmlega Ársgamall smiðaður i Nóvember 2018 hann var 21 meter á lengd og 10 á breidd þegar þetta gerðist var um 20 M/s og talsverður sjór meira um þetta á www.nrk.no
Skrifað af Þorgeir 28.12.2019 00:36Bara ein Heimahöfn
Sigurgeir Pétursson skipstjóri hefur verið búsettur í Nýja-Sjálandi undanfarna þrjá áratugi og verið með skip sem gerð eru út frá Ástralíu og Argentínu til veiða á tannfisk og hokinhala.Sigurgeir Pétursson skipstjóri hefur verið búsettur í Nýja-Sjálandi undanfarna þrjá áratugi og verið með skip sem gerð eru út frá Ástralíu og Argentínu til veiða á tannfisk og hokinhala svo eitthvað sé nefnt. Hann er auk þess ræðismaður Íslands í Nýja-Sjálandi og nýráðinn framkvæmdastjóri Knarr samstæðunnar í landinu. Sigurgeir hefur tengst sjónum órofa böndum alveg frá barnæsku og réri einn til fiskjar á trillu níu ára gamall meðan afi hans fylgdist með honum að veiðum ofan úr Húsavíkurhöfða. Sigurgeir býr í bænum Nelson ásamt eiginkonu sinni Söruh. Þegar rætt var við hann um miðjan maí var að skella á vetur þarna hinum megin á hnettinum.
„Ég og Sarah konan mín förum mikið til Húsavíkur á sumrin og við brosum út í eitt þegar við sjáum menn kætast mjög á Facebook yfir heitasta sumardeginum sem er eins og meðal vetrardagur hérna hjá okkur,“ segir Sigurgeir sem fæddist á Húsavík í desember árið 1965. Þar ólst hann upp í góðu atlæti og mikilli nálægð við sjóinn og miðin. Sjómenn voru bæði í föður- og móðurætt. Föðurættin, Skálabrekkuættin, var alla tíð í útgerð. Þau voru hjónin Olgeir Sigurgeirsson og Ragnheiður Jónasdóttir, afi og amma Sigurgeirs, og þrír föðurbræður hans. Sigurgeir var skírður í höfuð langafa síns og alnafna, Sigurgeirs Péturssonar. Þeir gerðu út bátana Kristbjörgu ÞH og Geira Péturs ÞH. Móðurættin kemur frá Flatey í Skjálfanda og afi hans í móðurætt, Hólmgeir frá Grund á Flatey á Skjálfanda, var einnig útgerðarmaður ásamt móðurbræðrum hans tveimur. Óhætt er að segja að hvað varðar Sigurgeir að snemma beygist krókurinn.
5 ára fyrst á sjóinn „Ég réri mikið sem krakki með afa mínum frá Flatey á trillu og einnig með pabba á bátum hans. Ég man að ég fór fyrst með afa á sjóinn fimm eða sex ára gamall og fór fyrst einn á bátnum níu ára gamall. Það er saga af þessu sem sögð er innan fjölskyldunnar. Afi gamli sat í höfðanum út af Húsavík utan við hafnargarðinn og tók af mér það loforð að ég mætti engum segja frá því að hann hefði leyft mér að fara einum út á bátnum. Ég mátti bara fara út að skerjunum utan við hafnargarðinn og hann fylgdist með mér allan tímann. Þarna mátti ég róa til fiskjar en ég mátti alls ekki segja mömmu frá þessu. En hann treysti mér til þess að fara einn. Þegar ég var búinn að draga kom ég við á hafnargarðinum og sá gamli kom um borð. Við sigldum svo að löndunarbryggjunni og lögðum upp í Fiskiðjusamlaginu einhverja þorsktitti. Ég fékk svo borgað 20. dag næsta mánaðar.“
Sigurgeir hefur verið lengi fjarri heimahögunum en segir ræturnar vera sterkar. Undanfarin fjögur ár hefur hann komið á hverju ári til Húsavíkur. Þar hefur hann komið sér upp litlum bát og eignast húsið í Skálabrekku. Sömuleiðis keypti hann hlut í Grund á Flatey sem er að öðru leyti í eigu annarra afkomenda afa hans Hólmgeirs og ömmu hans Sigríðar Sigurbjörnsdóttur. „Ég fer alltaf út í Flatey þegar ég kem til Íslands og þá finnst mér ég alltaf vera kominn í heimahöfn. Þetta er eiginlega ólýsanleg tilfinning. Ég hef farið á margar hafnir í heiminum en það er alltaf bara ein heimahöfn.“ Til Vopnafjarðar Sigurgeir var 15 ára þegar hann fluttist með foreldrum sínum Pétri Olgeirssyni og Ásu Hólmgeirsdóttur til Vopnafjarðar. Faðir hans hafði alla tíð stundað sjóinn frá Húsavík, en jafnframt hafði hann lagt stund á útgerðartækni við Tækniskólann í Reykjavík. Fjölskyldan fluttist því suður meðan á námi hans stóð en það tók ekki nema eitt ár og hálft ár því Pétur hafði þegar lokið Stýrimannaskólanum og var skipstjóri. Hann réði sig að námi loknu sem útgerðarstjóra hjá Tanga á Vopnafirði og varð framkvæmdastjóri fyrirtækisins þremur árum seinna. Vestmannaeyjar Sigurgeir hóf nám í Stýrimannaskólanum í Vestmannaeyjum veturinn 1982 einungis 16 ára gamall og ber hann Vestmannaeyingum söguna vel. „Ég fékk undanþágu til að hefja nám svo ungur að árum hjá þáverandi samgöngumálaráðherra og rökin voru þau að ég væri kominn með það mikinn siglingatíma. Ég var í tvö ár við nám í Eyjum og var umkringdur þar góðu fólki. Ég held að afar mínir fyrir norðan ásamt foreldrum svo og reynslan mín úr Eyjum hafi að miklu leyti gert mig að þeim manni sem ég er í dag. FráEyjum ber fyrstan að nefna skólastjóra Stýrimannaskólans í Eyjum, Friðrik Ásmundsson, sem gerði mig að betri manni með kennslu og góðum ráðum. Ég var 16 ára gamall í Vestmannaeyjum með kærustu og við höfðum eignast son. Á þessum árum voru engir námsstyrkir og blankheitin oft mikil. En ég var svo lánsamur að vera búinn í skólanum kl. þrjú á daginn og fékk þá vinnu hjá Bergvin og Hrafni Oddssonum hjá útgerðarfélaginu Glófaxa að skera úr netum. Ég vann öll kvöld og fór svo út á sjó á Glófaxa um helgar í afleysingar. Eitt haustið fórum við á ufsa og þeir sigldu síðan með hann til Þýskalands. Bergvin hringdi í mig þegar þeir voru á heimleið og sagði mér að koma á pallbíl fyrirtækisins niður á bryggju daginn eftir. Þegar þeir höfðu lagst að bryggju var byrjað að hlaða pallinn af niðursuðuvöru sem dugði mér allan veturinn. Þannig var komið fram við okkur strákana sem vorum við nám í Vestmannaeyjum. Ég hef alltaf borið mjög hlýjar tilfinningar til Bergvins og Hrafns fyrir það sem þeir gerðu fyrir mig.“ Skipstjóri 21 árs Að námi loknu hélt Sigurgeir aftur til Vopnafjarðar og réði sig á Bretting, einn af Japanstogurunum, og síðar sem stýrimann á Eyvind Vopna. 1985 keypti Tangi skipið Gissur frá Þorlákshöfn og nefndi hann Lýting NS. Sigurgeir tekur við honum sem skipstjóri 1987, þá nýorðinn 21 árs, og er á honum fram til 1990. Hann er því ásamt Helga Kristjánssyni, sennilega yngstur allra til að verða togaraskipstjóri á Íslandi. „Svo hitti ég stúlku frá Nýja-Sjálandi sem var að vinna í frystihúsinu á Vopnafirði. Hún dró mig til Nýja-Sjálands og ég ákvað að gefa þessu eitt ár. Og hérna er ég ennþá. Ég bjó með konunni í tíu ár og við eignuðumst tvær stelpur, Freyju og Ellu Sóley.“ Það var ekki auðvelt að flytja frá Vopnafirði til Nýja-Sjálands. Sigurgeir hafði verið skipstjóri í fjögur ár á Íslandsmiðum og hann segir að sjávarútvegurinn hafi verið á töluvert lægra plani í Nýja-Sjálandi. Það var þó öllu verra að yfirvöld í Nýja-Sjálandi viðurkenndu ekki skipstjórnarréttindi frá Íslandi. Ofan í lest í frystitogara „Ég gerði það eina sem hægt var og fór í lægstu stöðuna um borð í verksmiðjuskipi ofan í fabrikkuna. Fyrirtækið studdi mig á allan hátt. Við eyddum hálfu öðru ári í að fá réttindi mín viðurkennd án árangurs. Við svo búið gafst ég upp en fékk vinnu í Ástralíu sem stýrimaður og skipstjóri þar sem skipstjórnarréttindi mín eru viðurkennd.“ Við tók nýr kafli í lífi Sigurgeirs. Hann flaug til Ástralíu og hélt til veiða á búrfiski og síðar tannfiski við Suðurskautslandið og flaug svo aftur heim til Nýja-Sjálands eftir túra. Útgerðin heitir Austral Fisheries og er í Perth á vesturströndinni. Fyrirtækið gerði út skipið Austral Leader sem 86 metra langur togari og fyrsti frystitogarinn í flota Ástrala. Fylltu skipið af tannfiski „Þegar ég lít til baka þá er það sennilega það besta sem hefur gerst í lífi mínum að Ný-Sjálendingar skyldu ekki viðurkenna réttindi mín. Ástralía er það besta sem hefur gerst á minni starfsævi. Ástralir stóðu samt langt að baki Ný-Sjálendingum í sjávarútvegi. En þarna náðum við árangri sem engan hafði látið sig dreyma um í Ástralíu. Við fórum að sækja á mjög fjarlægar slóðir. Við byrjuðum á því að veiða búrfisk á alþjóðahafsvæðum í kringum Ástralíu og Nýja-Sjáland . Við fengum góða túra og slæma. Sest var niður með útgerðinni til þess að finna rekstrargrundvöll fyrir skipinu. Þar fæddist sú hugmynd að sækja niður að Suðurheimskautinu. Þar fundum við tannfisk sem hafði lítið sem ekkert áður verið veiddur í troll. Þetta var árið 1995 og við vorum fyrstir allra í þessum veiðum. Fyrsti túrinn stóð í 63 daga úr höfn í höfn og ég var sem betur fer ekki um borð því eftirtekjan var ekki nema nokkur tonn. Útgerðin vildi að ég færi á sömu mið í næsta túr og þá erum við svo heppnir að finna fisk og fylltum skipið, 630 tonn af tannfiski. Þessi fiskur er álíka verðmætur og túnfiskur. Það var ekkert vitað um það hvort þessi fiskur væri yfirleitt á þessum slóðum. Þetta er 1.500 sjómílna sigling og við vorum í átta daga að stíma þangað og þarna er illviðrasamt. Eftir fjóra daga lentum við í mokfiskiríi og fylltum skipið. Oft erum við að veiða þarna suður frá í 12 til 20 metra ölduhæð en ólíkt því sem oft er á Norður-Atlantshafinu eru brotsjóir óalgengir.“ Sigurgeir var á þessum veiðum í ellefu ár og tók annan hvorn túr. Skipstjóri á móti honum var annar Íslendingur, Hallsteinn Stefánsson, sem hafði búið lengi á Nýja-Sjálandi áður en Sigurgeir fluttist þangað. Hallsteinn er nú fluttur á ný til Íslands. Áhöfnin að öðru leyti voru Ástralir og Ný-Sjálendingar. Mjög góð afkoma var af þessum veiðum. Austral Fisheries gerir enn út á þessar veiðar og segir Sigurgeir þetta sennilega einhverjar arðbærustu veiðar sem stundaðar eru í heiminum. Austral Fisheries er merkileg útgerð fyrir margra hluta sakir. Það var til dæmis fyrsta sjávarútvegsfyrirtækið í heiminum til þess fá vottun fyrir að hafa kolefnisjafnað allan sinn rekstur. Þetta gerir fyrirtækið með því að rækta upp skóg í Ástralíu sem er mörg þúsund fermílur að flatarmáli og hefur meðal annars dregið að sér nýjar fuglategundir. Framkvæmdastjóri Hampiðjunnar Sigurgeir kveðst hafa einsett sér það fyrir margt löngu að hætta til sjós þegar hann yrði 35 ára gamall. 1999 hætti hann hjá Austral Fisheries, þá 34 ára. Það mætti litlum skilningi hjá mörgum því Sigurgeir var í einu hæst launaðasta skipstjórastarfi sennilega á öllu suðurhveli jarðar. Um þetta leyti hafði Hampiðjan komið sér fyrir á Nýja-Sjálandi. Haraldur Árnason, nú framkvæmdastjóri Knarr Maritime, hafði veitt fyrirtækinu forstöðu í tvö ár eftir stofnun og vildi láta af störfum. Sigurgeir og hann höfðu kynnst og varð úr að Sigurgeir var ráðinn framkvæmdastjóri Hampiðjunnar í Nýja-Sjálandi. Sigurgeir entist þó ekki lengur í landi en fimm ár. Hafið togaði í hann og hann réði sig sem skipstjóra á togarann Tai An sem gerður er út til veiða á hokinhala suður af Hornhöfða syðst í Argentínu. Einnig er veiddur kolmunni og eitthvað af tannfiski. „Þarna hef ég verið síðastliðin tólf ár. Við erum á togveiðum, bæði með flottroll og botntroll og vinnum allt nema tannfiskinn í surimi. Við náum að vinna úr um það bil 300 tonnum á dag sem skilar 60-65 tonnum af frosnum afurðum ofan í lest fyrir utan mjöl. Þetta er eiginlega fljótandi verksmiðja með 95 manna áhöfn. Eftir síðasta túr, sem stóð í sjö vikur, vorum við með tæp 6.000 tonn upp úr sjó.“ (K)narreistir Knarr-menn Í utanríkisráðherratíð Davíðs Oddssonar var Sigurgeir skipaður ræðismaður Íslands í Nýja-Sjálandi árið 2005. Á þeim tæpu þremur áratugum sem hann hefur búið í landinu hefur hann kynnst mörgum og er öllum hnútum kunnugur í sjávarútvegi. Síðla veturs héldu nokkrir fulltrúar Knarr til Nýja-Sjálands, og þar á meðal fyrrnefndur Haraldur Árnason, sem var að koma þangað eftir langa fjarveru. Erindið var að kynna það sem Knarr hefur upp á að bjóða og að stofna fyrirtæki í landinu. Aftur liggja því leiðir Haraldar og Sigurgeirs saman því í ferðinni var gengið frá ráðningu hans sem framkvæmdastjóra Knarr NZ. „Ég er samt ekki hættur til sjós. En í frítúrunum vinn ég að málefnum Knarr NZ og að koma fyrirtækinu á laggirnar hérna. Við Knarr-menn erum (k)narreistir og teljum talsverða möguleika vera á Nýja-Sjálandi. En þetta er langhlaup og ekkert sem gerist fyrir hádegi. Hugmyndin að baki Knarr er frábær. Forsvarsmönnum sjávarútvegsfyrirtækjanna hérna finnst mikið til um að fyrirtæki frá Íslandi sé komið hingað til þess að selja vöru í einni grúbbu. Það er enginn annar að gera þetta.“ Greinin birtist upphaflega í Tímariti Fiskifrétta 2019. Skrifað af Þorgeir 28.12.2019 00:28Þeir eru aðeins stirðir en fljótir að liðkast
Fiskiflotinn er lagður af stað til veiða á ný eftir að gert var hlé frá hádegi á aðfangadag. Drangey, skuttogari Fisk Seafood á Sauðárkróki, leitar nú að þorski Norðaustur af Grímsey við ágætar aðstæður. „Við erum bara á fyrsta hali. Það er ekkert komið í ljós ennþá hvernig veiðar eru,“ segir Andri Hákonarson, stýrimaður á Drangey, í samtali við 200 mílur. Frétt af mbl.isFiskiflotinn kominn í jólafríSpurður hvort áhöfnin standi enn á blístri eftir jólamatinn segir hann svo vera. „Já, þeir eru aðeins stirðir en fljótir að liðkast til held ég.“ Andri segir ekki ljóst hversu langur túrinn verður að sinni enda fari það eftir hvernig fiskast. „Við megum vera fram að hádegi á gamlársdag. Hvort við verðum allan tímann verður bara að koma í ljós.“ Stýrimaðurinn segir vera blíðu norður af landinu. „Það eru 8 metrar á sekúndu og finnum lítið fyrir því. Þetta er fínasta veður heimild mbl.is
Skrifað af Þorgeir 26.12.2019 11:01Tannfiskur eftirsóttur á Veitingastöðum
Guðni Ólafsson VE seldur til Nýja-SjálandsLínuveiðiskipið Guðni Ólafsson VE hefur verið selt til Nýja-Sjálands. Þar hefur það verið á leigu síðustu mánuði, en nú hefur verið gengið frá kaupum fyrirtækisins Stanford á skipinu, að því er fram kemur á Fréttum í Vestmannaeyjum. Þar segir að Guðni Ólafsson VE hafi verið smíðaður í Kína fyrir tveimur árum síðan og komið til Eyja í febrúar á síðasta ári. Þá kemur fram að stærstu eigendur Ístúns, sem gerði skipið út, séu: Burðarrás, Sjóvá-Almennar, Skeljungur, Hekla, Þróunarfélag Íslands og Pétursey ehf
Tvær tegundir tannfisks eru mjög eftirsóttar á veitingastöðum um allan heim. Tannfiskur er einn verðmætasti fiskur sem fyrirfinnst.Veiðar á patagóníska tannfiskinum (Dissostichus eleginoides) og Suður-Íshafs tannfiskinum (Dissostichus mawsoni) eru stundaðar í Suðurhöfum af útgerðum sem hafa til þess leyfi. Mestmegnis er um línuveiðar að ræða á miklu dýpu en veiðar fara einnig fram með trolli. Báðar tegundir tannfisks eru mjög eftirsóttar á veitingastöðum um allan heim og betur borgandi mörkuðum. Tannfiskur er einn verðmætasti fiskur sem fyrirfinnst og er af þeim sökum oft nefndur „hvíta gullið“. Ólöglegar veiðar hafa verið stundaðar á tannfiski í gegnum tíðina. Suðurheimskautsstofnunin, CCAMLR (Commission for the Conservation of Antarctic Marine Living Resources), hefur eftirlit með veiðunum og gefur út veiðiheimildir og kvóta. Þrettán útgerðir hafa nú heimildir til veiða á þessum tegundum og heildarkvótinn á fiskveiðiárinu 2018/19 er 18.000 tonn. Veiðar á tannfiski hófust ekki að ráði fyrr en í byrjun tíunda áratugs síðustu aldar. Veiðarnar stigmögnuðust og talið var að meira 100.000 tonn hefðu fengist í ólympískum veiðum í Suðurhöfum 1997. Sjóræningjaveiðar voru umtalsverðar enda eftir miklu að slægjast. Þannig greindu Fiskifréttir frá því í október 2016 að þrjú skip norsku útgerðarinnar Ervik Havfiske, sem gerð voru út með leyfum til tannfiskveiða árið 2016, hefðu samtals veitt um 2.100 tonn sem gáfu um 1.200 tonn af afurðum. Aflaverðmætið var um 1,4 milljarðar ISK á hvern bát á níu mánaða veiðitímabili. Um aldamótin gáfu náttúruverndarsamtökin WWF í Ástralíu það út að tannfiskur væri í útrýmingarhættu. Tannfiskur = pöndur Austral Fisheries fór fyrst að leita patagónska tannfisksins skömmu fyrir síðustu aldamót. Þá í Suður-Indlandshafi og var þar þá fyrir fjöldi skipa við sjóræningjaveiðar á tegundinni. Tannfiskur var þá nánast óþekktur í Ástralíu en eftirsóttur í Bandaríkjunum. Stjórnlausar og ólöglegar veiðar fóru fram en náttúruverndarsamtökum óx ásmegin í því að fá neytendur til að sniðganga vöruna. David Carter, forstjóri Austral Fisheries, lét hafa það eftir sér á þessum tíma að það að ætla sér að markaðssetja tannfisk væri álíka vænlegt til árangurs og að sannfæra almenning um að leggja sér pöndukjöt til munns. Engu að síður voru gríðarlega verðmætir markaðir fyrir afurðirnar, aðallega í Bandaríkjunum og Asíu. Þegar orðið „toothfish“ var gúgglað um síðustu áramót hrönnuðust engu að síðu upp vefsíður þar sem skilaboðin voru skýr og ótvíræð: „Forðist, sniðgangið, sjaldgæft, í hættu, sjóræningjaveiðar“. Flestir hefðu því lagt árar í bát. Carter segir að einungis ein leið hafi staðið til boða í þessum efnum og það var að koma skikkan á veiðarnar. Austral Fisheries efndi til samstarfs við náttúruverndarsamtök eins og Greenpeace og hafði forgöngu um og beitti þrýstingi á stjórnvöld að þau hertu eftirlit með veiðum á Suður-Íshafs tannfiskinum. Það var þó ekki auðhlaupið að því stöðva sjóræningjaveiðarnar við Heard eyju því hún er í rúmlega 4.100 km fjarlægð frá Perth á vesturströnd Ástralíu og þar eru veður jafnan válynd. Carter segir að á um tíu árum hafi tekist draga úr ólöglegum veiðum og byggja upp stofninn. En ennþá var almenningsálitið langt frá því hliðhollt neyslu á tannfiski og auk þess var vitneskja um afurðirnar ennþá víða takmörkuð. Austral Fisheries fékk um þetta leyti MSC-vottun fyrir tannfiskveiðar sínar og fékk því ennfremur framgengt að tannfiskur var tekinn af lista yfir tegundir í útrýmingarhættu. Uppfærsla internetsins Þar með var björninn þó ekki unninn. Uppfæra þurfti allt internetið sem skilaði áfram neikvæðum leitarniðurstöðum sem stóð allri markaðssetningu á tannfiski fyrir þrifum. Austral Fisheries fór inn á alla sjávarútvegstengda netmiðla sem fjölluðu með gagnrýnum hætti um tannfiskveiðar og lét þau boð út ganga að umfjöllunin byggði ekki á nýjustu vísindaniðurstöðum. „Í framhaldinu endurskrifuðum við Wikipediu,“ segir Carter kíminn en með alvöruþunga. Fyrirtækinu tókst sem sagt upp á eigin spýtur og með gríðarlegri vinnu að snúa almenningsálitinu á sveif með sér. En ennþá var óunnið verk að gera sem mest verðmæti úr afurðunum og koma þeim inn á óskalista betri veitingastaða og annarra betur borgandi markaða. Fram að þessu höfðu tannfiskveiðar að mestu snúist um hráefnisöflun. Austral Fisheries fór í umfangsmikla vöruþróunarvinnu. Hún fór meðal annars fram með samtali við forsvarsmenn veitingahúsa sem upphaflega áttu að vera 20-30 talsins en urðu á endanum yfir 1.000. Glacier 51 „Fyrst urðum við að útskýra fyrir þeim hvers konar vara tannfiskur er því margir þeirra höfðu aldrei séð hann. Ég bað þá að ímynda sér fisk með mildu og bragðgóðu fiskholdi með 24% fituinnihaldi. Og þeir ráku upp stór augu. Við vildum líka vita hvernig við gætum auðveldað þeim störfin í eldhúsinu og niðurstaðan af þeim samtölum voru flök í lofttæmdum umbúðum og leiðbeiningar um skurð því sérhvern hluta flaksins má nota á ólíka vegu,“ segir Carter. Niðurstaðan var vörumerkið Glacier 51, sem eru tannfiskflök í lofttæmdum umbúðum, sem komu á markað 2013. Glacier 51 reyndist vara sem nánast selur sig sjálfa og velta Austral Fisheries jókst um 85% frá árinu 2012 til ársins 2016. Heitið á vörunni vísar til jökuls á Heard eyju sem heitir einfaldlega Glacier 51. Carter minnist upphafsára tannfiskveiðanna hjá Austral Fisheries þegar kílóið af hausuðum, slægðum og sporðskornum tannfiski seldist á 4-4,50 dollara, 500-570 ISK. Nú seljist hann á 27-28 dollara, 3.400-3.600 dollara. Á betri fiskmörkuðum í Hong Kong selst kílóið á 160 dollara kílóið, 20.200 ISK. Það er því ekki að furða að fiskurinn sá arna gengur undir heitinu „hvíta gullið“. Greinin birtist upphaflega í Tímariti Fiskifrétta 2019. Skrifað af Þorgeir 26.12.2019 08:40Drög þrengja að grásleppuveiðum
Skrifað af Þorgeir 25.12.2019 23:48Jólamyndir frá Isafirði Akureyri og NeskaupstaðNokkrir félagar minir hafa verið að senda mér jólamyndir af skipum i höfnunum hjá sér og fyrstur kemur Guðlaugur Björn Birgisson á Neskaupstað og siðan Halldór Sveinbjörnsson á Isafirði og kann ég þeim bestu þakkir fyrir afnotin
Skrifað af Þorgeir 25.12.2019 12:03Systurnar settu hringekju af stað
Skrifað af Þorgeir 23.12.2019 23:16Jólakveðjaóska öllum þeim sem hafa skoðað siðuna og sent henni efni Gleðilegra Jóla Árs og friðar og þakka samstarfið á árinu sem að liða Þorgeir Baldursson
Skrifað af Þorgeir 23.12.2019 16:58Vaxandi ásókn i sjávarútvegsfræði i HA
Skrifað af Þorgeir 23.12.2019 08:18Nýr Baldvin Njálsson GK 400
Skrifað af Þorgeir 22.12.2019 20:33Elvar i Ektafisk Hef svo gaman að þessu
Fasteignaverð hefur rokið upp á Hauganesi í vestanverðum Eyjafirði á undanförnum misserum. Þetta má ekki síst þakka blómlegri ferðamannaþjónustu sem rekin er í tengslum við saltfiskverkunina Ektafisk á staðnum og veitingastaðinn Baccalá Bar.
Á Hauganesi gefst ferðamönnum kostur á að fylgjast með handtökunum í fiskvinnslunni, gæða sér á fisknum á Baccalá Bar, fara í hvalaskoðun eða heitu pottana í Sandvíkurfjöru. Þeir sem smakka hákarl og snafs geta gengið í Rotten Shark Club. Þarna ræður ríkjum Elvar Reykjalín sem er þriðji ættliður saltfiskverkenda á Hauganesi. Hann framleiðir saltfiskinn samkvæmt þeim ströngu hefðum og aðferðum sem afi hans, Trausti Jóhannesson, kenndi honum.
Fimm ættliðir Elvar hefur hlotið viðurkenningar fyrir frumkvöðlastarf í matvælavinnslu. Ektafiskur á rætur að rekja í sterkt fjölskyldufyrirtæki sem hafði unnið við saltfiskverkun allt frá árinu 1940. Trausti Jóhannesson, afi Elvars, hóf útgerð og fiskvinnslu á Hauganesi á fimmta áratug síðustu aldar og var með fyrstu ábúendum á Hauganesi. Sonur hans og faðir Elvars, Jóhannes Reykjalín, tók við keflinu og nú stendur Elvar í skutnum. Hann ásamt bróður sínum og frændum byrjuðu að stunda sjóinn á Sævaldi, bát föður hans, á sjöunda áratugnum. Elvar byrjaði á honum sem fullgildur háseti en hafði byrjað tólf ára sem háseti á trillu á sumrin. „Eins og í öllum litlum plássum þótti það bara sjálfsagt mál að strákar færu á sjóinn þetta ungir.“ Börn Elvars hafa unnið hjá fyrirtækinu og afabörnin hafa byrjað að vinna hjá honum tólf til þrettán ára gömul. Fyrirtækið er því komið í fimm ættliði. „Það eru ekki mörg fyrirtæki sem geta státað af fimm kynslóðum. Og það má nefna það að við erum ennþá á sömu kennitölu öll þessi ár en bankinn minn hefur skipt um kennitölu,“ segir Elvar kankvís.
Migas rifið út Árið 1991 var ákveðið að búa til vöruna Ektafisk og var það í fyrsta sinn sem landsmönnum var boðið upp á beinhreinsaðan útvatnaðan saltfisk í lofttæmdum umbúðum, tilbúnum í pottinn. Árið 1994 fóru fyrstu pokarnir af þessari vöru á markað á Spáni og í útbreiddu dagblaði í Madrid var því haldið fram að þetta væri sennilega besti saltfiskur sem hægt væri að fá á Spáni. Árið 1997 varð fyrirtækið brautryðjandi í því að bjóða veitingahúsum staðlaðar saltfisksteikur að hætti Spánverja og eru mörg bestu veitingahús landsins nú orðnir fastir áskrifendur að saltfiskinum frá Ektafiski. Elvar segir að þegar hann var að byrja á sjó með föður sínum árið 1966 hafi verið á milli 20-30 saltfiskverkendur við Eyjafjörð. Nú sé hann einn eftir.
„Ég hef bara svo óskaplega gaman að þessu. Ég hlakka til að vakna á hverjum degi og fara að flaka. Að flaka er það skemmtilegasta sem ég geri. Það voru fjórtán á launaskrá hjá mér síðasta haust en þá var líka allt ennþá á fullu á Baccalá barnum. Yfir veturinn eru við 5-6 við vinnsluna. Ég hef keypt fisk af bátum og á markaði. Á síðasta ári framleiddum við vel á fjórða hundrað tonn af fullunninni vöru fyrir innanlands- og utanlandsmarkað. Við höfum líka keypt af Samherja á hverju ári roðlausa og beinlausa bita sem koma úr snyrtingunni fyrir hundruði milljóna króna á ári og framleiðum úr því það sem kallast migas á Spáni þar sem þetta er rifið út. Við kaupum þetta ferskt, pæklum það og söltum, látum það standa og seljum í 25 kg kössum.“ Þessi grein var birt i fiskifrettum 19 des 2019 myndir Þorgeir Baldursson Skrifað af Þorgeir 22.12.2019 13:29Skipverjum sagt upp og bátnum lagt
Skrifað af Þorgeir 21.12.2019 21:23Mikil bátabreytingar hjá Siglufjarðarseig i desemberTalsverður fjöldi báta var til viðgerða og breytinga hjá Siglufjarðarseig þegar ég átti leið þar um i vikunni Sóley ÞH 28 en á hana var verið aðsetja flotkassa eins og sést á þessari mynd
Skrifað af Þorgeir 21.12.2019 09:15Verðmætin aukast á Gullver Ns 12
Skrifað af Þorgeir |
Eldra efni
Um mig Nafn: Þorgeir BaldurssonFarsími: 8620479Tölvupóstfang: thorgeirbald62@gmail.comHeimilisfang: Reynihlið 15 D 604 HörgárbyggðStaðsetning: HörgárbyggðUm: Fréttaritari Morgunblaðsins til sjávar og sveita og öll Almenn Ljósmyndun sem að tengist SjávarútvegiTenglar
Flettingar í dag: 1859 Gestir í dag: 44 Flettingar í gær: 3977 Gestir í gær: 101 Samtals flettingar: 904715 Samtals gestir: 45722 Tölur uppfærðar: 11.10.2024 07:25:18 |
© 2024 123.is | Nýskrá 123.is síðu | Stjórnkerfi 123.is