Hið nýja skip Loðnuvinnslunnar Hoffell Su 80 kom til Akureyrar i dag og i vikunni verður skipið tekið upp i Flotkvinna

hjá slippnum á Akureyri þar sem að sett verður nýtt botnstykki fyrir hlerapar og kanski eitthvað fleira 

3035 Hoffell Su 80 á Eyjafirði við Hjalteyri i dag Mynd þorgeir Baldursson 17  des 2022                              3035 Hoffell Su 80 á Eyjafirði i dag mynd þorgeir Baldursson 17 des 2022                                            3035 Hoffell Su 80 mynd þorgeir Baldursson 17 des 2022

Það var góð stemming i sal  Brekkuskóla i kvöld þegar skipverjar á Húna 11 EA 740 héldu sina árlegu skötuveislu

alls voru um 80 manns og að sögn matargesta var þetta magnað  og voru  gestirnir  hæðst ánægðir með þessa stórveislu

boðið var uppá skötu, saltfisk, tindabyggju, kartöflur, rófur, og hamsafitu og i eftirrétt kaffi og piparkökur

hérna koma nokkar myndir frá kvöldinu 

Kokkarnir Gunnar Gislasson og Július Jónsson með skötubakkan mynd þorgeir Baldursson 2022                                  Borðið svignaði undan kræsingunum mynd þorgeir Baldursson 2022           Gunnar Gislasson Formaður Hollvina Húna bauð gesti velkomna mynd þorgeir Baldursson 2022                          Gestirnir voru fljótir að snúa sér að matnum mynd þorgeir Baldursson 2022                Mikið er þetta nú góður matur heyrðust  gestirnir segja mynd þorgeir Baldurssson 2022   Bjarni Bjarnasson Arngrimur Brynjólfssson Freysteynn Bjarnasson Oliver Karlsson mynd þorgeir Baldursson 2022                               Konurnar voru engir eftirbátar kallanna mynd þorgeir Baldursson 2022       Þorsteinn Pétursson fær sér á diskinn mynd þorgeir Baldursson 2022           Kristján Þór Júliusson með skötu mynd þorgeir Baldursson 2022         Ingimar Tryggvasson Vélstjóri Húna mynd þorgeir Baldursson 2022                                            Skatan er mjög góð að hætti Húnafólks mynd þorgeir Baldursson 2022                               Kristján .Olli. Arngrimur .Bjarni .Freysteinn. og Birgir mynd þorgeir Baldursson 2022                                                      Alsælir matargestir mynd þorgeir Baldursson 2022                                         Skötuveisla og allir Glaðir mynd þorgeir Baldursson 2022                         Davið Hauksson og Anna Gunnlaugsdóttir mynd þorgeir Baldursson 2022                      Skötuveisla Húna i fullum gangi Siggi Grimseyingur fyrir miðju mynd Þorgeir Baldursson 2022                                  Allir saddir og glaðir eftir góða skötuveislu mynd þorgeir Baldursson 2022                  Siðan var skrifað i Gestabókina með þakkarkveðju fyrir matinn mynd þorgeir Baldursson 2022

                                                                                            Sólberg ÓF-1.á veiður i Barentshafi 2017 mbl.is/Þorgeir Baldursson 

Frysti­tog­ar­inn Sól­berg ÓF-1 kom til hafn­ar í Sigluf­irði í morg­un með um 600 tonn af þorski, 130 tonn af ufsa og 100 tonn af ýsu. Eft­ir því sem Morg­un­blaðið kemst næst hef­ur skipið nú náð mesta afla­verðmæti á einu ári meðal ís­lenskra tog­ara frá upp­hafi. Alls hef­ur yfir 12 þúsund tonn­um verið landað úr skip­inu á ár­inu og er afla­verðmætið rúm­ir sjö millj­arðar króna.

Sigþór Kjartansson Skipstjóri á Sólbergi ÓF 1 Mynd þorgeir Baldursson

Sigþór Kjart­ans­son skip­stjóri seg­ir ár­ang­ur­inn fyrst og fremst áhöfn­inni að þakka. „Það þarf að vinna þetta og það eru ófá hand­tök­in,“

en all­ur fisk­ur er full­unn­inn um borð og það sem ekki fer í fryst­ingu fer í lýsi og mjöl. Um borð í skip­inu, sem smíðað var fyr­ir Ramma hf. árið 2017,

er alla jafna 34 manna áhöfn sem nú fer í verðskuldað jóla­frí. 

Karfastofninn hefur árum saman verið á niðurleið og áhugi er á samstarfi um karfarannsóknir á hrygningartíma, bæði innan greinarinnar og meðal vísindafólks.

Trollið tekið á karfaveiðum á Ljósafellinu í sumar. FF MYND/Þorgeir Baldursson

Karfastofninn er kominn að svokölluðum aðgerðarmörkum sem þýðir að verði ekkert að gert geti karfabrestur verið yfirvofandi. Kristján Kristinsson, fiskifræðingur á botnsjávarsviði Hafrannsóknastofnunar, segir stofninn hafa verið á niðurleið undanfarin ár.

„Við höfum í áratug verið að sjá lélega nýliðinun. Það þýðir bara að fiskurinn stækkar og honum fækkar. Þess vegna þurfum við að fara varlega í nýtingu á honum. Horfurnar næstu árin eru ekkert mjög jákvæðar.“

Ráðgjöfin helmingi lægri

Árið 2017 gaf Hafrannsóknastofnun út ráðgjöf um karfaveiðar upp á 50.800 tonn, en síðasta sumar hljóðaði ráðgjöfin upp á 25.545 tonn fyrir fiskveiðiárið 2022-23. Hún hefur því dregist saman um helming á aðeins fimm árum.

Karfinn er langlífur fiskur og stofninn þarf þess vegna lengri tíma til þess að ná sér aftur á strik. Eða eins og það er orðað í ráðgjöf stofnunarinnar: „Fyrir langlífa tegund eins og gullkarfa er samleitni í stofnmati aftur í tímann hægari samanborið við skammlífari tegundir.“

Óvissa í stofnmatinu

Tekið er fram að töluverð óvissa sé í stofnmatinu en gullkarfi sé „torfufiskur og því fæst stærsti hluti hans í fáum, stórum togum sem leiðir til tilviljanakenndra sveiflna í vísitölum milli ára. Aldursgreindur afli sýnir mjög litla nýliðun, sem er í samræmi við upplýsingar úr stofnmælingum.“

Kristján segir að brátt verði hugað að því að endurskoða líkanið sem notast er við. Á næsta ári verði farið í rýnifund um karfann hjá Alþjóðahafrannsóknaráðinu (ICES) þar sem reynt verði að fara yfir öll gögn.

Áhuginn liggur í ungviðinu

Guðbjörg Ásta Ólafsdóttir, sviðstjóri botnsjávarsviðs, staðfestir að mikill áhugi sé bæði meðal greinarinnar og innan Hafrannsóknastofnunar á samstarfi um karfarannsóknir.

„Áhuginn liggur náttúrlega í ungviðinu, að reyna að finna það,“ segir hún. „Ef okkur dettur í hug góð leið til að gera það þá er aldrei að vita nema það verði eitthvað úr þessu.“

Gunnþór Ingvason, forstjóri Síldarvinnslunnar, sagði frá því á Sjávarútvegsráðstefnunni í Hörpu nýverið að brátt fari af stað samstarf um karfarannsóknir, og Þorsteinn Sigurðsson, forstjóri Hafrannsóknarstofnunar, sagði sömuleiðis á ráðstefnunni að rætt hafi verið um karfarannsóknir á hrygningartíma.

Einkaframtak björgunarsveitarinnar

7866 Hafdis á siglingu á Fáskrúðfirði i gær 7 desember 2022 mynd þorgeir Baldursson

Björgunarsveitin Geisli á Fáskrúðsfirði hefur tekið í notkun nýja björgunarbátinn Hafdísi sem er hannaður af íslenska bátahönnunarfyrirtækinu Rafnar og smíðaður í Noregi.

Báturinn er reyndar fyrir nokkru kominn til landsins en bið hefur orðið á því að þar til bær yfirvöld gæfu út haffærisskírteini. Nú er báturinn kominn með haffærisskírteini til bráðabirgða og ekkert til fyrirstöðu að taka hann í notkun.

Óskar Guðmundsson, formaður sjóbjörgunardeildar björgunarsveitarinnar Geisla, segir það tímamót að hafa nú yfir að ráða lokuðum bát sem getur tekið á móti áhöfnum flestra fiskiskipa.

Sem kunnugt er stendur nú yfir endurnýjun á björgunarskipaflota Landsbjargar. Þar er ætlunin að ný skip komi í stað þrettán björgunarskipa sem flest eru af Arun Class gerð og fengust á gjafarverði frá Konunglegu Bresku Sjóbjörgunarsamtökunum (RNLI). Skipin eru smíðuð á árunum 1978 til 1990. Björgunarbátur Geisla er utan þessa verkefnis Landsbjargar og er einkaframtak björgunarsveitarinnar sem hefur notið mikillar velvildar fyrirtækja í Fjarðabyggð og Loðnuvinnslunnar á Fáskrúðsfirði.

Sá fyrsti til Gæslunnar

Þróun á smíði fyrsta Rafnarbátsins hófst í samstarfi við Landhelgisgæsluna árið 2011 og fékk stofnunin afhentan strandgæslubátinn Óðinn í júlí 2013. Í október 2015 fékk Hjálparsveit skáta Kópavogi afhentan 11 metra björgunarbát frá Rafnar og 2020 var komið að Björgunarsveitinni Ársæli. Bátarnir eru byggðir samkvæmt einkaleyfisvarðri hönnun Össurar Kristinssonar, stofnanda stoðtækjaframleiðandans Össurar, og voru í fyrstu smíðaðir hér á landi. Nú hefur smíðin flust til annarra landa.

Björgunarveitin Geisli keypti Rafnar björgunarbát árið 2016 en keypti hann aftur þegar smíði hófst á nýja bátnum. Liðsmenn sveitarinnar hafa því reynslu af þessum bátum og líkar vel. Sami skrokkur er á báðum bátunum en breytingar hafa verið gerðar á stýrishúsinu sem er nú breiðara og rúmbetra. Þá var byggt yfir framdekkið sem var opið á eldri bátnum. Þar eru nú eru vistarverur. Óskar segir þessar breytingar hafa í för með sér að nú sé hægt að taka á móti áhöfnum togara. Það fari vel um tíu manns í vistarverunni á framdekkinu og auðveldlega hægt að koma þar fyrir fleirum sé þéttar setið. Auk þess geta menn staðið í stýrishúsinu ef því er að skipta.

Með í ráðum við hönnunina

„Við getum því auðveldlega tekið á móti áhöfnum af flestum fiskiskipum án þess að illa fari um þá. Það gátum við ekki á eldri bátnum. Það hefur líka verið gaman að taka þátt í hönnunarferlinu því við vorum með í ráðum hvað varðar hönnunina frá fyrsta degi. Hugmyndir okkar um að hafa bátinn lokaðan voru svo unnar áfram með hönnuðum Rafnar og báturinn svo smíðaður,“ segir Óskar.

Fyrirtækið Rafnar er á Íslandi en það smíðar ekki lengur báta hérlendis en þjónustar engu að síður bátana hér. Hafdís var smíðuð í Noregi og Óskar segir að það hafi reyndar verið Íslendingar búsettir í Noregi sem unnu við smíðina.

Bátur af þessu tagi kostar ekki undir 100 milljónum króna en björgunarsveitin greiddi þó ekki þá upphæð fyrir hann þar sem gamli báturinn var tekinn upp í. Báturinn er með tveimur 300 hestafla utanborðsmótorum. Ganghraðinn getur náð rúmlega 40 hnútum sem samvarar 74 km hraða á landi sem eldri báturinn státaði einnig af. Reynslan af honum var enda sú að björgunarsveitin var jafnan talsvert á undan næsta viðbragði. Óskar segir að þetta skipti sköpum því það segi sjálft að það liggur alltaf mikið á þegar vandamál verða til sjós.

2 í smíðum fyrir björgunarsveitir á Íslandi

„Skrokklagið er mjög sérstakt og báturinn er mýkri í sjó en aðrir bátar af þessari stærð. Við höfum siglt á svona skrokk í að verða sjö ár og höfum því góða reynslu af honum í alls konar veðri. Það var aldrei neinn vafi í okkar huga að við myndum stefna að því að kaupa annan Rafnarbát.“

Rafnar hefur selt mikið af sams konar bátum erlendis og nú er verið að smíða tvo í Tyrklandi fyrir íslenskar björgunarsveitir, þ.e. björgunarsveitirnar á Flateyri og Húsavík. Þeir eru væntanlegir til landsins um áramótin.

Í björgunarsveitinni eru um 20 manns og Óskar segir litla nýliðun dálítið farið að há starfseminni. Sífellt þyngra reynist að fá yngra fólk til þess að taka að sér sjálfboðaliðastörf af þessu tagi og það eigi jafnt við um björgunarsveitir, íþróttafélög og annað. Hann vonast til þess að þessi þróunin snúist við sem fyrst.

„Þetta er fjárfesting sem björgunarsveitin hefði aldrei getað farið út í nema með því að eiga góða að. Loðnuvinnslan á Fáskrúðsfirði er langstærsti styrktaraðili okkar en fleiri komu líka myndarlega að málum eins og Fjarðabyggðarhafnir, Laxeldi Austfjarða og fleiri."

Sandfell og Hafrafell mokfiska

Sandfell SU fiskaði 315 tonn í 22 róðrum.Ljósmynd: Þorgeir Baldursson

Þeir hafa verið að gera það gott línubátarnir hjá Loðnuvinnslunni á Fáskrúðsfirði. Nóvembermánuður var þeim mjög gjöfull. Þannig fór afli Sandfells í 315 tonn í 22 róðrum sem gerir rúmlega 14 tonna meðalafla í róðri. Mesti afli í einum róðri var 25,1 tonn. Á heimasíðu Loðnuvinnslunnar segir að mjög sjaldgæft sé að bátar í þessum flokki nái yfir 300 tonna afla á einum mánuði.

Gangurinn var ekki síður góður hjá Hafrafelli sem skilaði á land 287 tonnum úr 23 róðrum. Mesti afli Hafrafells í einum róðri var 24,6 tonn. Bátarnir eru gerðir út af Hjálmum ehf. og Háuöxl ehf., dótturfélögum Loðnuvinnslunnar.