04.05.2022 21:58

Góð veiði við Örvæntinguna

 

                              Gullver NS 12  að toga í Berufjarðarálnum. Ljósm. Þorgeir Baldursson 2022

Ísfisktogarinn Gullver NS landaði fullfermi á Seyðisfirði í gær. Bróðurparturinn af aflanum var þorskur en einnig nokkuð af ýsu, ufsa og karfa. Steinþór Hálfdanarson skipstjóri segir að túrinn hafi gengið vel í alla staði. „ Aflinn var um 115 tonn þannig að það er ekki hægt að kvarta. Við vorum að veiða í Berufjarðarálnum og við Örvæntingu og síðan tókum við tvö hol á Lónsbugtinni. Þetta gekk afar vel. Það er verulegt magn af þorski á þessum slóðum og það virtist vera að Lónsbugtin væri þakin af ýsu. Við urðum þarna til dæmis varir við töluvert af smáýsu. Það var sannast sagna fínasti afli í þessum túr og allt í lukkunnar velstandi,“ segir Steinþór.

Gullver mun halda á ný til veiða í fyrramálið.

28.04.2022 14:40

Helga María RE 1 með góðan afla.

 

                              1868 Helga Maria RE 1 á toginu á Eldeyjarbanka mynd þorgeir Baldursson 2022

„Það má segja að allt hafi gengið að óskum hjá okkur síðustu vikurnar. Loksins eftir langa mæðu höfum við fengið gott veður og aflinn í síðasta túr, sem lauk nú í byrjun vikunnar, var um 600 kör af fiski eða um 180 tonn,” segir Friðleifur Einarsson, skipstjóri á ísfisktogaranum Helgu Maríu AK, í viðtali á heimasíðu Brims.

Að hans sögn var mest verið að veiðum á hinu svokallaða Fjallasvæði.

„Við vorum að leita að ufsa og reyndum af fremstu megni að forðast tegundir eins og þorsk, ýsu og gullkarfa. Það tókst bærilega, í ljósi þess hve mikið er af fiski af þessum tegundum. Þó vorum við með 65 tonn af þorski og 55 tonn af ufsa í veiðiferðinni og svo ýsu og karfa,” segir Friðleifur en hann kveður ufsann ekki að finna í þéttum torfum. Þess í stað sé hann nokkuð dreifður og það verði að hafa töluvert fyrir því að leita að honum.

„Það má segja að ufsinn hafi einskorðast við Fjallasvæðið. Við fórum aðeins á Eldeyjarbankann en þar var bara þorsk og ýsu að finna.”

Að sögn Friðleifs er mikill munur að sækja sjó þegar veður er skaplegt í stað þess barnings sem var framan af ári. Gott veður skili betri og jafnari veiði en brælutíðin sem menn áttu að venjast fram í aprílmánuð.

„Það veitir ekki af fyrir vinnsluna. Viðey RE er í slipp og því eru aðeins tveir ísfisktogarar sem sjá um hráefnisöflunina,” segir hann.

27.04.2022 20:56

likanasmiði úr 100 ára gamalli eik

Smíðar Frosta úr upprunalegu eikinni

Guðjón Guðmundsson
17. apríl 2022 kl. 09:00
Elvars Antonsson, módelsmiður á Dalvík, er hér að leggja lokahönd á smíði eikarbátsins Frosta ÞH. Mynd/Þorgeir Baldursson

Elvar Antonsson á Dalvík hefur helgað sig módelsmíði.

Hagir Elvars Antonssonar módelsmiðs á Dalvík hafa breyst frá því hann sagði frá því í viðtali við Fiskifréttir fyrir um það bil fjórum árum að hann væri að hefja smíði á kútternum Fríðu RE. Elvar hafði fram að því haft að aðalstarfi að smíða mót fyrir Sæplast á Dalvík en eftir viðtalið brast holskefla fyrirspurna og sá hann sér ekki annað fært en að helga sig alfarið módelsmíðinni.

Á þessum fjórum árum hefur hann smíðað fjögur módel og það fimmta er í burðarliðnum. Elvar segir að fyrirspurnir og pantanir um smíði á líkönum berist að stærstum hluta frá áhugasömum einstaklingum sem vilja varðveita söguna. Þetta eru menn sem hafa ástríðu fyrir því að núlifandi kynslóð skili frá sér þeirri sögu hvernig við gerðum landið í raun byggilegt með sjósókn. Hann segir ömurlegt til þess að hugsa að fyrirmyndirnar að margar séu látnar grotna niður í hirðuleysi um menningararfinn. Aðrar þjóðir sem eiga mikið undir sjávarútvegi hafi staðið sig mun betur á þessu sviði og nefnir hann Færeyinga til dæmis um það.

Elvar lauk smíðinni á Fríðu RE rétt áður en heimsfaraldurinn reið yfir í febrúar 2020. Pestin riðlaði öllum fyrirætlunum en til stóð að sýna skipið með pompi og prakt í Minja- og sögusafninu Kvikunni í Grindavík að viðstöddum menntamála- og sjávarútvegsráðherra. Af því hefur ekki orðið enn. En Fríða er ein af gersemunum má berja má augum á safninu.

Ótrúlegt björgunarafrek

Elvar hafði neyðst til að gera hlé á ferð sinni suður yfir heiðar vegna illviðris og var staddur á Laugarbakka þegar tal náðist af honum. Hann ætlaði til Reykjavíkur af afhenda Þorsteini Vilhelmssyni aftur módelið af Akureyri EA sem hann hafði fengið lánað til að hafa á sýningunni sinni á Glerártorgi í desember á síðasta ári. Akureyrin er elsta módel Elvars, smíðað 1998.

  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Elvar ásamt líkani sínu af Mánabergi ÓF 42 og sýnir vel hversu stór sum þeirra eru. Mynd/Þorgeir Baldursson

Helsti hvatamaðurinn að smíði Fríðu ER var Gunnar Tómasson, framkvæmdastjóri Þorbjarnar í Grindavík, og fyrrverandi forseti Slysavarnafélags Íslands og síðar formaður Slysavarnafélagsins Landsbjargar.

„Mér tókst alveg blessunarlega mjög vel upp með módelið af Fríðu. Það er tæpir þrír metrar á lengd og var alveg eitt og hálft ár í smíðum. Það stóð til að ég færi til Hull til skoða City of Edinboro eins og kútterinn heitir núna, þar sem hann er uppi á landi og grotnar niður. En af því varð aldrei,“ segir Elvar.

Eitt mest björgunarafrek íslenskrar sjóslysasögu var unnið af áhöfninni á Fríðu RE laugardaginn 11. mars 1911. Þá var Fríða RE 13 á heimleið með fullfermi fisks þegar tók að hvessa af suðaustri og gerði á skammri stundu hið versta veður, hávaðarok og slydduhríð. Á sama tíma voru sjö opnir róðrarbátar á sjó frá Grindavík.

Þótti strax sýnt að Grindavíkurbátarnir myndu ekki ná landi. Einum bát af sjö heppnaðist þó áfallalaus lending en aðrir urðu frá að hverfa. Samtals voru 58 manns á bátunum sex sem enn voru á sjó. Skemmst er frá því að segja að það tókst að koma 57 mönnum heilu og höldnu um borð í Fríðu.

„Ég hafði einsett mér að gera módelið eftir smíðateikningum en þær eru víst af skornum skammti. Skrokkurinn er enn þá til úti í Hull og það er verið að taka myndir af honum fyrir mig og mæla hann upp. Það stendur jafnvel til að við förum tveir út til að skoða hann,“ sagði Elvar í viðtalinu í Fiskifréttum í mars 2018.

Áttæringur í fullri stærð

Með Elvari til Hull ætlaði líka Ólafur Sigurðsson skipstjóri í Grindavík og góður vinur Gunnars Tómassonar,  sem hafði líka hvatt mjög til smíði módelsins. Ekkert varð þó að utanför þeirra félaga. Ólafur gerði á sínum tíma út línuskipið Hrungnir GK sem áður hét Bjarmi II EA þegar það strandaði við Garðskaga 1965. Ólafur keypti skipsflakið, gerði það upp, lét byggja yfir bátinn og gerði út til netaveiða. Hann gerði það líka út til uppsjávarveiða, þar á meðal loðnuveiða. Ólafur er mikill hvatamaður að því að smíðaður verði áttæringur af fullri stærð eins og grindvísku sjómennirnir voru á sem björguðust um borð í Fríðu RE. Til verksins hefur verið fenginn Hafliði Aðalsteinsson bátasmiður á Reykhólum. Hann hefur getið sér gott orð fyrir smíði á Breiðfirðingum, árabátum sem svonefndu Breiðafjarðarlagi sem Elvar segir að hafi ekki verið svo ólíkir grindvísku árabátunum.

  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Nokkur af líkönum Elvars; hér er Akureyrin EA, skip Samherja í forgrunni en Sólberg ÓF 1, glæsilegur frystitogari Ramma Elvari á vinstri hönd. Mynd/Þorgeir Baldursson

Freigáta „Hundtyrkja“ næst á dagskrá

Næsta verkefni Elvars er að smíða módel af freigátu sjóræningja sem siglt var upphaflega frá Salé í Marokkó og kom til Grindavíkur 20. júní 1627. Þeir rændu bæina og tóku 15 manns höndum sem seldir voru í ánauð í Salé. Um svipað leyti gerði önnur freigáta frá Alsír mikið og óhugnanlegt strandhögg í Vestmannaeyjum.

Forsaga þess að smíði á líkani freigátunnar er á döfinni er meðal annars sú að bandarískur starfsmaður Varnarliðsins í Keflavík, sem Hallur Gunnarsson, formaður Minja- og sögufélagsins í Grindavík var málkunnugur, hafði heillast mjög af þessum óhugnanlegu atburðum og skrifaði bók um freigátuna eftir talsverða rannsóknavinnu.

Hópur manna og kvenna í Grindavík og víðar hefur áhuga á að koma upp líkani af freigátunni í bænum og hafa nú fengið Elvar til að smíða það. Hann segir þetta stórt verkefni sem muni taka talsverðan tíma að ljúka. Líkanið á að vera í hlutföllunum 1:50 sem þýðir að það verður um 1,50 metrar á lengd. Upphaflega var talið að freigátur sjóræningjanna sem komu í tvígang til Íslands hefðu verið umtalsvert stærri en Fríða RE. Rannsóknir Bandaríkjamannsins leiddu þó í ljós að svo var alls ekki. Freigáturnar voru ekki mikið stærri en kútterarnir voru hérna á Ísland mun síðar. Þetta verkefni á hug Elvars allan núna.

  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  •  
  • Nákvæmnin í smíði Elvars vekur alltaf athygli áhugamanna. Báturinn er Sigurbjörg ÓF 1. Mynd/Þorgeir Baldursson

Frosti úr upprunalegu eikinni

Módelin sem Elvar hefur smíðað frá því hann lauk við Fríðu RE árið 2000 eru togararnir Frosti ÞH, Hákon EA, Guðbjörg ÓF og nú er hann að ljúka smíði á trébátnum Frosta ÞH.

„Þessi bátur var smíðaður í bátasmiðjunni Vör á Akureyri 1973 ásamt tveimur öðrum sams konar. Þeir voru þrír sem fóru á Grenivík, þ.e. Frosti, Ægir Jóhannsson og Vöttur. Þetta þóttu gríðarlega fallegir eikarbátar.“

Bátasmiðjan Vör var stofnuð á Akureyri 1971 af Hallgrími Skaptasyni og fleirum. Elvar leitaði til Hallgríms eftir teikningu að bátnum.

„Hallgrímur hafði geymt nokkra planka úr búntinu frá því þessir bátar voru smíðaðir árið 1970. Þeir hafa legið við hús hans í öll þessi ár. Þetta var pólsk eik og Hallgrímur sagði plankana hvergi betur komna en hjá mér. Það er ákveðin áskorun í því fyrir mig að nota sömu eikina í líkanið. Timbrið var búið

 
  • að vera úti í slagviðri og snjókomu öll þessi ár og orðið kolsvart á yfirborðinu. Ég lét saga það niður og notaði í skrokkinn á Frosta þannig að líkanið er gert úr sama efni og fyrirmyndin var smíðuð úr. Mér telst til að þessi eik sé orðin eitt hundrað ára gömul.

Fyrirmyndin að líkaninu, þ.e.a.s. gamli Frosti, er enn í notkun og heitir nú Láki og er notaður til hvalaskoðunarferða í Grundarfirði. Elvar segir það merkilegt við bátana sem Vör smíðaði að þeir eru nánast allir enn þá á floti. Þeir voru vandaðir að allri gerð og mjög skrokkfallegir. Elvar er nú að leggja lokahönd á smíðina enda ekki seinna vænna því freigátan marokkóska bíður.

Geir Zoëga kaupir Fríðu

Skútan var smíðuð í William McCann‘s skipasmíðastöðinni í Hull árið 1884 og var gefið nafnið City of Edinboro. Hún var hluti af stórum skútuflota útgerðarfyrirtækisins Simpson and Bowman. Fyrstu 13 árin var hún við veiðar í Norðursjó.

1897 keypti Geir Zoëga útgerðarmaður skútuna til Reykjavíkur og hún fékk þá nafnið Fríða RE 13. Skútuna gerði hann út til línuveiða í ellefu ár.  Haustið 1902 kom Halldór Kr. Þorsteinsson, Halldór í Háteigi,  heim frá Bandaríkjunum.  Geir Zoëga endurnýjaði þá eldra tilboð um að ráða hann sem skipstjóra á Fríðu og við það staðnæmdist Halldór hér heima.
1908 var skútan seld til útgerðarinnar Sjávarborgar í Hafnarfirði og þremur árum síðar lék hún aðalhlutverkið í björgun á 57 Grindvíkingum á árabátum í foráttuveðri skammt undan Krísuvíkurbjargi.

Fríða í Færeyjum

1913 keypti færeyski útgerðarmaðurinn Niels Juel Mortensen Fríðu sem fékk skráningarnúmerið TG546 og var gerð út til línuveiða frá Þórshöfn í Færeyjum. 1924 var litlum hjálparmótor komið fyrir í skútunni sem hélt þó öllum seglbúnaði. Um leið fékk hún nafnið Solvaborg. 1943 var hún seld færeyska útgerðarmanninum Ola Olsen og endurskírð Solvasker. Viðarstýrishús var sett á skútuna og hún gerð út frá Vestmanna í Straumey. 1957 var aflmikil dísilvél sett í skútuna og hún endurskírð Sjoborgin og fékk skráningarnúmerið FD48. 1961  var allur seglbúnaður fjarlægður úr henni og stýrishúsi úr stáli komið fyrir. Enn á ný skipti hún um eigendur árið 1962 þegar Hans Petur Hojgaard í Færeyjum keypti hana.

  • Líkan Elvars af Fríðu RE. Aðsend mynd

Aftur til Englands

Loks árið 1980 komst Fríða aftur eigu Englendinga þegar Dr. Henry Irving kaupir hana og siglir henni til Hull. Þar er aftur settur í hana seglbúnaður, stýrishúsið fjarlægt og aðstaða útbúin fyrir ellefu manns. Fjórum árum seinna er hún endurskírð William McCann og var siglt um vesturströnd Evrópu í áætlunarsiglingum með heimahöfn í Hull, Bristol, Penzance, Ramsgate og loks Douarnenez í Frakklandi. William McCann sjóðurinn í Hartlepool, sem kenndur er við skipasmiðinn sem smíðaði skútuna,  eignaðist hana árið 1994 og tveimur árum síðar var hún endurskráð sem City of Edinboro.

Árið 2000 keypti Excelsior sjóðurinn skútuna af William McCann sjóðnum á eitt pund. Hún var á floti fram til 2004 þegar var hún tekin á land.

  • Fríða á þurru og heitir nú William McCann eftir skipasmíði sínum. Aðsend mynd
  •  

27.04.2022 14:57

Kolmunnalöndun á Fáskrúðsfirði

i morgun landaði Arctic Voyager TG 965 um 2000 tonnum af kolmunna hjá Loðnuvinnslunni á Fáskrúðsfirði

sem að fékkst i Færeysku lögsögunni á gráa svæðinu og er þetta önnur löndun erlends skips hja þeim

fyrra skipið var færeyska skipið Tasilaq Gr 641 

og siðan hefur Hoffell su landað 2 með stuttu millibili þannig að góður gangur er i veiðunum samkvæmt 

frettum á heimasiðu Sildarvinnslunnar svn.is 

                   Arctic Voyager TG 965 eftir löndun i dag á Fáskrúðsfirði mynd þorgeir Baldursson 27 april 2022

                    Tasilaq Gr 641 eftir fyrstu kolmunnalöndun á Fáskrúðfirði mynd þorgeir Baldursson 2022

27.04.2022 13:07

Súlunni bjargað úr trollinu

                            Súlunni bjargað úr trollinu mynd þorgeir Baldursson 25 april 2022

                                        Bálreið með meðferðina mynd þorgeir Baldursson 25 april 2022

              Aron sleppir Súlunni mynd þorgeir Baldursson 25 april 2022

27.04.2022 12:58

Gullver NS 12 á toginu i Berufjarðarál

                                       1661 Gullver Ns 12 mynd þorgeir Baldursson 2022

17.04.2022 03:00

Latouche Treville D646

Franska herskipið Latouche Treville D646 kom til Akureyrar i vikunni og var erindið að hvila áhafnarmeðlimi eftir strangt úthald siðustu vikur

og mun skkipið stoppa hérna frá á þriðjudag samhvæmt heimildum siðunnar 

                                     

                       Latouche Treville D646 við bryggju á Akureyri mynd þorgeir Baldursson 2022

 

 

16.04.2022 20:15

Guðrún Gk 47

og Guðrún GK sem er skráð í Sandgerði og er í eigu Blikabergs, sama fyrirtæki

og gerir út Huldur GK, að Guðrún GK er kominn til Breiðdalsvíkur 

og er byrjaður á línu þaðan, og fær kvóta frá Ella P SU 

                             2640 Guðrún Gk 47  i höfn á Breiðdalsvik mynd þorgeir Baldursson 2020

 

 

16.04.2022 10:56

Rokkarinn GK 16 á Hrefnuveiðar

            1850 Rokkarinn Gk 16 mynd þorgeir Baldursson 2019

Þröstur Sigmundsson veiddi eina hrefnu á bát sínum síðasta sumar. Aðrir hafa ekki veitt hrefnu hér við land síðan 2018.

„Ég get alla vega sagt að ég stefni á það í sumar að fara á hrefnuveiðar,“ segir Þröstur Sigmundsson á Rokkaranum GK 16, fjórtán metra bát sem gerður er út frá Grindavík. „Það hefur náttúrlega verið frekar lítil veiði á þessu, allir aðrir eru hættir.“

Á árunum 2003 til 2018 stunduðu 3-5 bátar hrefnuveiðar hér við land, en síðasta árið voru einungis 6 hrefnur veiddar. Engin hrefnuveiði var síðan stunduð á árunum 2019 og 2020, en 2021 veiddist ein hrefna og það var Þröstur sem veiddi hana.

„Já, ég veiddi eina í ágúst í fyrra, og það var gert líka til þess að vera þá búinn að taka eina í gegnum vinnsluna, það yrði þá klárt núna.“

Lokað fyrir

Ástæðan fyrir því að enginn hélt á hrefnuveiðar árið 2019, og sárafáir árið 2018, er fyrst og fremst sú að dregin var lína þvert yfir Faxaflóa sem ekki mátti veiða innan. Þröstur segir að á þessu svæði hafi um 80% veiðinnar fengist að jafnaði árin á undan.

„Þetta varð til þess hjá mér að ég gat ekki haldið þessu áfram eins og ég hafði verið að gera þetta. Veiðisvæðið var bara svona og ráðherra lokaði því.“

Eftir að þessu gjöfula svæði var lokað er ekki lengur hægt að ganga að hrefnunni vísri þar. Svipast þarf um eftir henni á öðrum slóðum, og þar kemur stórt hafsvæði til greina. Þröstur segir þetta valda því að veiðiskapurinn verði allt öðru vísi.

„Þá verður allt erfiðara. Og þegar það er bara einn bátur verður þetta ennþá erfiðara, það er betra þegar tveir eða þrír eru að leita saman. En svo er fleira sem spilar inn í þetta, bæði verð og frystikostnaður og eftirlit og allt þetta, en það er bara eins og gerist og gengur í þessu. Það er alltaf erfiðara fyrir minni aðila að standa í slíku.“

Hrefna sést víða

Hann ber sig þó vel og segir að töluvert sjáist til hrefnu víðs vegar í kringum landið.

„Menn voru svona að hringja í mig í fyrra félagar af sjónum, þeir eru alveg að sjá töluvert af hrefnu. Hún er mjög víða. En ég stefni alla vega á að kíkja eitthvað á þetta, þó ég verði kannski ekki á fullu í þessu.“

Hann segir markaðinn eingöngu vera innanlands.

„Þetta er bæði selt í búðir og á veitingastaði. Ætli það hafi ekki verið um það bil helmingur í búðir og helmingur á veitingastaði. En eins og þetta er hugsað, þá er innanlandsmarkaðurinn alveg nóg ef það eru einn eða tveir í þessu. Það er eftirspurn eftir kjötinu. Menn hafa verið að flytja inn hrefnu frá Noregi.“

Meðfram hrefnunni ætlar Þröstur á strandveiðar í sumar, rétt eins og undanfarin ár.

„Strandveiðar hafa alveg lagast frá því fyrir um tvemur árum upp á verð og svoleiðis. Mér finnst það mjög fínt fyrirkomulag að þú hafi einhverja möguleika, og það er náttúrlega búið að laga það kerfi heilmikið frá því þetta byrjaði.“

Heimild Fiskifrettir 2022

16.04.2022 10:37

Kristrún RE 477 á Eyjafirði

                      2774 Kristrún Re 477 á eyjafirði i gær mynd þorgeir Baldursson 15 april 2022

Kristrún RE 477 kom til Akureyrar i gær til löndunnar og var aflinn um 100 tonn af Grálúðu og var ástæða þess 

að bilun i frystibúnaði bátsins sem að ekki var hægt að laga með skjótum hætti þvi var ákveðið að skipið sigldi til Akureyrar 

og landaði og i morgun hélt skipið til Dalvikur þar sem að tekin var is fyrir næstu veiðferð og verður haldi til veiða 

fljótlega og netin dregin i bátin og siðan siglt til Reykjavikur þar sem að ný Kristrún Re biður að halda til veiða 

15.04.2022 08:52

Ásgrimur Halldórsson SF 250

                        2780 Ásgrimur Halldórsson SF 250 mynd Þorgeir Baldursson 

14.04.2022 22:05

Málmey Sk 1

                                                    1833 Málmey Sk 1 mynd Þorgeir Baldursson 

14.04.2022 21:36

Drangey Sk 2 i kaldaskit á Eldeyjarbanka

                         2893 Drangey Sk 2 á Eldeyjarbanka mynd þorgeir Baldursson april 2022

14.04.2022 12:08

Björg EA 7 i kaldaskit á Eldeyjarbanka

                          2894 Björg EA 7 i kaldaskit á Eldeyjarbanka mynd þorgeir Baldursson 2022

14.04.2022 09:00

Tyrki og Kinverji á togslóðinni

  2861 Breki ve 61 og 2892 Björgúlfur EA 312 mætast á toginu á Selvogsbanka i april 2022 mynd þorgeir Baldursson 

Eldra efni

Um mig

Nafn:

Þorgeir Baldursson

Farsími:

8620479

Heimilisfang:

Reynihlið 15 D 604 Hörgárbyggð

Staðsetning:

Hörgárbyggð

Um:

Fréttaritari Morgunblaðsins til sjávar og sveita og öll Almenn Ljósmyndun sem að tengist Sjávarútvegi

Tenglar

Flettingar í dag: 341
Gestir í dag: 32
Flettingar í gær: 546
Gestir í gær: 102
Samtals flettingar: 557073
Samtals gestir: 20875
Tölur uppfærðar: 19.3.2024 05:15:56
www.mbl.is