Dragnóta báturinn Bárður var á veiðum fyrir norðan  Hrisey á Eyjafirði   i gær og kom svo til löndunnar á Dalvik 

um kl 18 i gær aflinn um 8 tonn uppistaðan ýsa og Þorskur en alls hefur hann fiskað á annað hundrað tonn 

undanfarna mánuði hérna koma nokkrar myndir frá Gærdeginum 

2965 Bárður SH  81 Mynd þorgeir Baldursson 25 sept 2020                    2965 Bárður SH 81 og Glæsilegt Frystihús Samherja á Dalvik mynd þorgeir Baldursson 25sept 2020                 2965 Bárður SH 81 kemur til löndunnar á Dalvik mynd þorgeir Baldursson 25 sept 2020                                        Pétur Pétursson Skipstjóri Mynd þorgeir Baldursson 25 sept 2020                      Pétur Skipstjóri og pétur eldri i löndun á Dalvik mynd þorgeir Baldursson 25 sept 2020                                          Gullfalleg Ýsa úr Eyjafirðinum mynd þorgeir Baldursson 2020                  Pétur Pétursson eldri kampakátur með aflabrögðin mynd þorgeir Baldursson 25 sep 2020

Eldborg EK-0614 á Rækjuveiðum á Flæmskahattinum haustið 2012 mynd þorgeir Baldursson  Beittur Baldur fer i brotajárn

 Skuttogari sem kom til Dalvikur 1974  Varðskip i þorskastriðinu þegar landhelgin var færð i 200 milur Lengi rækjutogari á Isafirði  I eigu Reyktal frá 2003, en hefur legið i Hafnarfirði siðustu árin 

MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 5. SEPTEMBER 2020

BAKSVIÐ

Ágúst Ingi Jónsson

aij@mbl.is

Einn af stórleikurunum i 200 milna þorskastriðinu 1975-76, varðskipið Baldur, fer i sina siðustu ferð á næstunni. Þá verður skipið dregið til Belgiu þar sem það fer i niðurrif. A sinum tæplega 50 árum hefur það borið nöfnin Baldur, Hafþór, Skutull og Eldborg og auk gæslustarfa má nefna rækjuveiðar og hafrannsóknir. Sem varðskip tók það þátt i harðvitugum átökum og þurftu þrjár freigátur breska sjóhersins að halda laskaðar heim á leið eftir að hafa lent i´ Baldri, sem var þó miklu minna skip. Kantaður skutur togarans og gálgarnir reyndust mun stærri skipum skeinuhætt verkfæri og gátu rist gött á siður þeirra.

Skuttogarinn Baldur var smiðaður i Póllandi fyrir Aðalstein Loftsson, útgerðarmann á Dalvik, og kom til heimahafnar i júni 1974, um 60 metra langt og 11 metrar á breidd. Skipið var þó ekki lengi gert út til fiskveiða frá Dalvik þvi rúmu ári siðar var það orðið varðskip og gegndi veigamiklu hlutverki i þriðja þorskastriðinu 1975-76 þegar landhelgin var færð út i 200 milur.

Baldur fer i strið

I grein Jóhanns Antonssonar i Norðurslóð fyrir fjórum árum kemur fram að aðstæður hafi breyst hjá útgerðinni á Dalvik og úr hafi orðið að selja togarann. Rikissjóður var kaupandi og mun tilgangur rikisins með kaupunum að nota skipið til hafrannsókna. Fyrst fékk Landhelgisgæslan það þó til afnota og var Baldur þvi orðinn varðskip og kominn i strið, eins og Jóhann skrifar.

Á árunum 1980-1983 var Baldur gerður út af Hafrannsóknastofnun. Skipið fékk þá nafnið Hafþór og kom i stað eldra skips með sama nafni.

Samvinnufyrirtæki nokkurra rækjuverksmiðja á Isafirði leigði þá skipið til veiða á rækju og 1984 var skipinu beytt i frystiskip. 

Eldborg i Brælu á Flæmska Hattinum haustið 2012 mynd þorgeir Baldursson

Útgerðarfyrirtækið Reyktal AS i Tallinn keypti skipið 2004 og gerði út til rækjuveiða á Flæmska hattinum, Barentshafi og við Austur- Grænland fram til 2013. Frá þeim tima hefur skipið legið i Hafnarfjarðarhöfn, en Reyktal er m.a. með starfsemi i Eistlandi og á Islandi.

Nú er siðasta siglingin fram undan, en nýlega var skipið notað til upptöku á atriði i nýjum sjónvarps þáttum af Ófærð, sem eru i vinnslu. Reyndar hefur nokkur umferð kvikmyndagerðarfólks verið um Hafnarfjörð undanfarið þvi atriði i aðra sjónvarpsþætti voru tekin upp i bát i höfninni i vikunni.

Grettir Sterki og Togarinn i Hafnarfjarðarhöfn  mynd Hörður Hólm sept   2020                              Haldið af stað frá Hafnarfirði   áleiðis til Belgiu mynd Hörður Hólm sept 2020

Grettir sterki dregur Eldborg yfir hafið til Belgiu, en það er öflugur dráttarbátur i eigu Icetug, systurfyrirtækis Skipaþjónustu Islands. Fyrir nokkru var fiskiskipið Páll Jónsson úr Grindavik dregið sömu leið til niðurrifs i Belgiu, en skipa- þjónustan eignaðist það fyrir ári og nýtti m.a. ýmsan búnað úr skipinu. Það var dráttarskipið Togarinn sem dró Pál til Belgiu, en Togarinn kemur heldur ekki heim þvi skipið hefur verið selt og afhent nýjum eigendum i´ Amsterdam.

Ægir Örn Valgeirsson, stjórnarformaður Icetug og framkvæmdastjóri Skipaþjónustu Islands, segir, spurður um ástæður sölu Togarans, að öll fyrirtæki i rekstri finni fyrir kóronufaraldrinum. „Dregið hefur úr umferð stærri skipa siðustu mánuði og svo erum við i samkeppni við borgina. Þeir keyptu nýlega dráttarbát fyrir um milljarð og við erum að laga okkur að þvi. Það er erfitt fyrir einkafyrirtæki að keppa við opinberan rekstur,“ segir Ægir.

Beðið á Ermasundi eftir að komast i Canalinn mynd Hörður Hólm sept 2020

1990 keypti Togaraútgerð Isafjarðar hf. Hafþór og fékk hann þá nafnið Skutull IS 180. Þegar Básafell hf. varð til siðla árs 1996 var Togaraútgerð Isafjarðar meðal þeirra sjávarútvegsfyrirtækja á norðanverðum Vestfjörðum sem sameinuðust undir

nafni Básafells. Vorið 1999 kom Skutull úr breytingum i Póllandi sem fólust m.a i lengingu um ellefu metra auk breytinga á skut.

Um tima var skipið i eigu Útgerðarfélags Reykjavikur og hafði þá fengið nafnið Eldborg RE13

BALDUR GERÐI ÞRJÁR BRESKAR FREIGÁTUR ÓVIGFÆRAR

Gerðu 27 tilraunir til Ásiglingar

Agnar við Szulser sem að er 3000 hp mynd þorgeir Baldursson 2012

„Það sem gerði Baldur að öflugu skipi i þorskastriðinu 1975-76 var hversu lipur hann var. Hann gekk tæplega 18 milur, var listagott sjóskip, og það var hægt að snúa honum mun hraðar heldur en hinum varðskipunum,“ segir Pálmi Hlöðversson, sem var um tima stýrimaður á Baldri með Höskuldi Skarphéðinssyni skipherra, og siðar sjálfur skipherra. Pálmi leit um borð i skipið nýlega með félaga sinum Júliusi Helgasyni, sem starfaði m.a. sem bátsmaður og háseti á Baldri, en ekki var margt að sjá, sem minnti þá á gamla tima.

„Við lentum i ýmsu á Baldri og stundum stóð þetta tæpt þegar verið var að atast i herskipunum og þeir i okkur,“ segir Pálmi. Það er varla ofsögum sagt að stundum hafi staðið tæpt i orrustum varðskipanna við breskar freigátur. I frásögn Morgunblaðsins 30. mars 1976 er sagt frá harðvitugri glimu Baldurs 27. mars við freigátuna Diomede og fleiri bresk skip undir fyrirsögninni „Baldur hefur sent 2 freigátur i slipp“. áður hafði Baldur gert Yarmouth óvigfæra, eins og það var orðað, og siðar átti Mermaid eftir að bætast við.

I Morgunblaðinu segir meðal annars: „Freigatan Diomede laskaðist mikið er hún sigldi á varðskipið Baldur á Vopnafirði eftir hádegi á laugardag. Freigátan gerði 27 ásiglingartilraunir á varðskipið og heppnuðust þrjár þeirra. I siðustu ásiglingunni laskaðist freigátan það mikið, að hún varð að halda heim á leið. Eftir áreksturinn kom freigátan Galatea á vettvang og beindi hún byssum og eldflaugum að Baldri og hótaði skipherra freigátunnar,

að nota vopnin ef Baldursmenn „hættu ekki áreitni við freigáturnar“.

Þegar atburðurinn átti sér stað var Baldur á leið að brezkum togurum á Vopnafjarðargrunni, um 52 sjómilur austur af Langanesi. Eftir áreksturinn hélt Baldur til Seyðisfjarðar, þar sem gert var við skemmdir skipsins.“

Ein ósvifnasta árásin

Lúðvik Jósepsson, kvaddi sér hljóðs utan dagskrár á  Alþingi, 30. mars, i kjölfar þessa atburðar: „Tilefnið er fyrst og fremst atburðirnir sem gerðust ámiðunum fyrir aust-an land sl. föstudag þegar tvær breskar freigátur og einn drátt- arbátur gerðu þar sérstaklega ósvifna árás á islenskt varðskip, varðskipið Baldur, sem telja má hiklaust að hafi verið ein ósvifnasta árás sem gerð hefur verið á islenskt löggæsluskip i þeirri deilu sem nú stendur yfir við Breta út af fiskveiðimálum,“ sagði Lúðvik meðal annars.

I Canalnum á leiðinni til Cent i Belgiu Mynd Hörður Hóm sept 2020                  Eldborgin kominn að bryggju i Cent i Belgiu mynd Hörður Hólm sept 2020

1661 Gullver NS 12 mynd þorgeir Baldursson   2020

Ísfisktogarinn Gullver NS kom til Seyðisfjarðar að lokinni veiðiferð  í hádeginu í gær með 92,5 tonn.

Aflinn var mest þorskur en um 10 tonn voru ýsa auk þess sem smávegis var af ufsa og karfa.

Heimasíða Síldarvinnslunnar ræddi við Steinþór Hálfdanarson sem var skipstjóri í veiðiferðinni.

Við hófum veiðar á Tangaflakinu, færðum okkur yfir á Glettinganesflak og síðan aftur á Tangaflakið. „Sannast sagna var veiðin heldur treg framan af í þessum túr, en það rættist úr í lokin þegar við fengum ein 30 tonn á skömmum tíma.

Við vorum semsagt bara í kálgörðunum hér heima. Fiskurinn sem fékkst er stór og fallegur og hann er úttroðinn af síld,“ segir Steinþór.

Lif og Fjör i Norðfjarðarhöfn i morgun   mynd þorgeir Baldursson 18 sept 2020         Landað frystri sild úr Hákon Ea Flutningaskipið Crystal lestar frosinn makril og margret EA landar sild

Það hefur svo sannarlega verið mikið um að vera í Norðfjarðarhöfn síðustu dagana.

Veiðiskip koma og fara og flutningaskip koma og lesta afurðir. Alls staðar eru menn að störfum við löndun eða útskipun.

2903 Margret EA710 og Bergey Ve 144 lönduðu bæði i dag mynd þorgeir Baldursson 18 sept 2020

Í gær var verið að landa síld úr Berki NK og einnig var verið að landa fullfermi úr ísfisktogaranum Vestmannaey VE. Margrét EA kom til hafnar í gær með 730 tonn af síld og fékkst aflinn í einungis einu holi. Verðmætin sem fara um höfnina eru ótrúlega mikil og vinnslustöðvarnar hafa vart undan að taka á móti aflanum samkvæmt frétt á heimasíðu Síldarvinnslunnar.

Löndun úr 2407 Hákon EA i morgun  18 sept 2020 mynd þorgeir Baldursson

Þá var verið að skipa út frystum makríl og undirbúa komu Hákonar EA sem var að koma með frysta síld til löndunar.

Í gærkvöldi lauk síðan vinnslu úr Berki og þá hófst vinnsla úr Margréti.
Ekki var síður mikið um að vera við höfnina í morgun. Þá var enn verið að vinna síldina úr Margréti,

ísfisktogarinn Bergey VE var kominn til löndunar með góðan afla og hamast var við að landa frystri síld úr Hákoni.

Jafnhliða var unnið áfram við útskipun á frystum makríl.

Börkur Nk 122 við bryggju á Norðfirði i morgun 18 sept 2020 mynd þorgeir Baldursson

Börkur beið í höfninni eftir að röðin kæmi að honum að halda út á síldarmiðin en Beitir NK hélt til veiða í morgun

. Síldveiðin er það góð og miðin í svo mikilli nálægð að einungis eitt skip er að veiðum hverju sinni.

Polar Amaroq mynd þorgeir Baldursson 18 sept 2020

Við bryggju hinnar nýju netagerðar Hampiðjunnar lá síðan grænlenska skipið Polar Amaroq og naut þjónustu netagerðarmannanna.

Það er afskaplega gaman að fylgjast með því sem er að gerast við höfnina. Þar er líf og fjör og bullandi traffík.

Varðskipið Þór liggur fyrir föstu við Seley sem að sést hér i bakgrunni mynd þorgeir Baldursson 18 sept 2020                          Varðskipið Þór og Seley i Bakgrunni mynd þorgeir Baldursson 18 sept 2020          Vakthafandi i brú myndar Ljósafell Su 70 þegar það sigldi framhjá mynd þorgeir Baldursson 18 sept 2020

Áhöfnin á varðskipinu Þór lagði í síðustu viku af stað í árlegan vitatúr í samstarfi við Vegagerðina.

Áratugum saman hafa varðskip siglt meðfram ströndum landsins vegna eftirlits með ljósvitum, skerjavitum, sjómerkjum og ljósduflum sem ekki er hægt að komast í frá landi. 

Áhöfnin á varðskipinu Þór og starfsmenn Vegagerðarinnar sjá um eftirlit og viðhald á vitum og öðrum sjómerkjum í ferðinni.

 Meðal verkefna í vitatúrunum er að yfirfara rafgeyma og sólarspegla auk þess að endurnýja perur. Einnig er skipt um vindrafstöðvar auk annars tilfallandi viðhalds. 

Teksti Lhg.is 

myndir Þorgeir Baldursson 

Hvalaskoðun á Eyjafirði hefur heldur betur dregist saman eftir að Covid 19 birjaði þvi að alls voru um  83000 farþegar sem að fóru i 

Hvalaskoðun árið 2019 frá Akureyri Hauganesi Grenivik og Dalvik og mörg siðustu ár en nú hefur orðið 90% samdráttur i þessu 

en alls fóru um 364000 farþegar i hvalaskoðun á Islandi árið 2019  þetta hafa verið frábær ár en nú hefur þetta dottið allveg niður 

vegna þessa að sárafáir ferðamenn eru á landinu og komið er framá haust og hafa flest Hvalaskoðunnarfyrirtækin dregið verulega 

úr starfsemi sinni og jafnvel sagt upp flestum eða öllum starfsmönnum sinum Whale Vatching  Akureyri er eitt þeirra sem að hefur 

sagt upp starfsfólki en þó voru farnar tvær ferðir i fyrradag með hátt i 20 manns i tveimur ferðum að sögn Jóhanns Heiðarssonar 

sást einn hnúfubakur fyrir innan Hjalteyri svo að farþegarnir voru himinlifandi með góða ferð 

7573 Sólfar -1 á siglingu á Eyjafirði mynd þorgeir Baldursson   10 Sept 2020                  2922 Hólmasól  Með hátt i 200 manns um borð  Mynd þorgeir Baldursson 13 ágúst 2019                                      1414 Áskell Egilsson og 500 Whales i hvalaskoðun á Eyjafirði  2019                                        1487 Máni i hvalaskoðun á Eyjafirði mynd þorgeir Baldursson 2019